สิ่งมีชีวิตเล็กๆ ชื่อ...จุลชีวะ

โดย...กุลฉัตร ฉัตรกุล ณ อยุธยา

สมชัย นิจพานิช อธิบดีกรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า “โพรไบโอติก” เป็นจุลชีวะที่ไม่ก่อโรค แต่กลับสร้างประโยชน์ต่อร่างกาย ช่วยให้สุขภาพแข็งแรง ปัจจุบันมีจุลชีวะมากกว่า 20 ชนิด มีคุณสมบัติให้ประโยชน์และป้องกันโรคได้ แม้ผลข้างเคียงการใช้จุลชีวะจะมีน้อยเทียบกับยาปฏิชีวนะ แต่ยังต้องระวังการใช้ให้ตรงกับโรค ต้องพิจารณาการใช้ในแง่ปริมาณส่วนประกอบและระยะเวลารักษาแต่ละโรค

ขณะที่ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ไชยวัฒน์ ไชยสุต กล่าวว่า การพัฒนาอาหารโพรไบโอติกของไทยให้ปลอดภัยและมีคุณภาพทัดเทียมกับผลิตภัณฑ์โพรไบโอติกของต่างประเทศ จะช่วยลดการใช้ยาปฏิชีวนะในอนาคตได้

โพรไบโอติกเป็นระบบบำบัดที่ใช้สารชีวภาพ ถูกจำแนกในระบบการแพทย์ทางเลือกในสหรัฐ โดยหน่วยงาน National Center of Complementary and Alternative Medicine (NCCAM) ผลิตภัณฑ์ธรรมชาติจากจุลินทรีย์ในนาม “โพรไบโอติกและอาหารโพรไบโอติก” ถูกใช้เพื่อดูแลสุขภาพของสัตว์และมนุษย์

สำหรับโพรไบโอติกตามนิยามสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ของไทย หมายถึง จุลินทรีย์ที่มีชีวิตซึ่งเมื่อร่างกายได้รับในปริมาณที่เพียงพอจะทำให้เกิดประโยชน์ด้านสุขภาพ แต่เดิมถูกใช้ด้านปศุสัตว์มายาวนาน แต่การนำมาใช้กับมนุษย์พึ่งนิยมไม่กี่ปีที่ผ่านมา เพราะคนส่วนใหญ่ยังขาดความรู้ความเข้าใจแนวทางการดูแลสุขภาพและโพรไบโอติก

ในต่างประเทศโพรไบโอติกได้รับความนิยม มีการศึกษาวิจัยต่อเนื่องจึงน่าเชื่อถือ ทั้งเครื่องดื่ม ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร เวชสำอาง และยา ซึ่งนำเข้ามาในไทย

Gambac เครื่องหมายการค้าของผู้ประกอบการไทย ที่เกิดจากตนเองป่วยเป็นโรคภูมิแพ้หลายชนิด หลังบริโภค โพรไบโอติก คือ แลคติกแอซิดแบคทีเรียผสม 9 ชนิด มีการปรับปรุงจุลชีพที่ดีต่อระบบภูมิคุ้มกันในลําไส้ เป็นการส่งต่อวัฒนธรรมการดูแลสุขภาพจากจุดเริ่มต้น ซึ่งเป็นรากฐานของการมีสุขภาพที่ดี

Lactic Acid Bacteria มีความเกี่ยวข้องกับมนุษย์มาแต่กําเนิด โดยอาหารมื้อแรกของทารก คือ นํ้านมแม่ ซึ่งอุดมไปด้วยสารอาหารที่ดีมากมายและหนึ่งในนั้น คือ แลคติกแอซิด แบคทีเรีย บิฟิโดแบคทีเรียม ซึ่งพบเป็นจํานวน 100 ล้านตัว/ซีซี องค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) และองค์การอนามัยโลก (WHO) ได้ให้นิยามในปี 2002 และเรียก แลคติกแอซิด แบคทีเรีย แลคโตบาซิลลัส และบิฟิโดแบคทีเรียม ว่า โพรไบโอติก หมายถึง “จุลินทรีย์มีชีวิต เมื่อบริโภคในปริมาณที่เพียงพอ จะช่วยส่งเสริมสุขภาพของผู้บริโภคได้” ระบบขับถ่ายจะดีขึ้น ภาวะการแพ้อาหารจะค่อยๆ หมดไป