อาหารเมียนมา

โดย...กริช อึ้งวิฑูรสถิตย์

สิ่งที่ขาดไม่ได้ในการต้อนรับเพื่อนๆ คนไทยที่ไปเยี่ยมเยือนผมที่เมียนมา คือการทานอาหารเมียนมา ผมต้องหาร้านอาหารที่เป็นเมียนมาแท้ๆ ไว้คอยต้อนรับเพื่อนๆ ที่ไปย่างกุ้ง ที่อยู่ในสต๊อกมีหลากหลายชนชาติพันธุ์ ทั้งเมียนมาแท้ กะฉิ่น ไต ยะไข่ มอญ เป็นต้น ซึ่งแต่ละร้านก็จะแตกต่างกันไป ถ้าพูดถึงเรื่องอาหารแล้วผมถนัด ดูร่างกายที่อ้วนสมบูรณ์ก็พอเดาออกนะครับ

วันนี้จะขอพูดถึงอาหารเมียนมาแท้ๆ ก่อนนะครับ คนเมียนมาเองจะชอบทานอาหารที่มันๆ เพื่อเป็นการแสดงถึงฐานะร่ำรวย มีอันจะกิน ส่วนคนที่ฐานะยากจนก็จะกินแบบ “เย ล่ง เปรียว” คือการต้มผักที่ไม่มีเนื้อสัตว์ ไม่มีน้ำมัน ดูแล้วจืดชืด ถ้าเอามารับแขกก็จะเสียหน้า ดังนั้นถ้าท่านไปบ้านคนเมียนมา เขาเอาอาหารมันๆ มาต้อนรับท่าน ก็แสดงว่าเขาให้เกียรติท่าน ในอดีตอาหารมันๆ เหล่านั้นจะเป็นมันสัตว์ต่างๆ แต่ปัจจุบันนี้จะเป็นมันที่มาจากน้ำมันพืชโดยส่วนใหญ่

เมียนมาจะใช้วิธีการต้ม ทอด ผัด เป็นหลักครับ ในอดีตสักสิบปีก่อน เนื้อสัตว์นั้นค่อนข้างจะหายาก โดยเฉพาะเนื้อไก่ ค่อนข้างจะแพงมาก เมื่อเทียบกับผัก แต่ปัจจุบันนี้ไก่ถูกลงเยอะ เพราะบริษัท ซีพีฯ ของไทยเข้าไปดำเนินกิจการเมื่อยี่สิบกว่าปีก่อน

แกงที่คนเมียนมาชอบทาน ก็ดูจะคล้ายๆ แกงฮังเลของภาคเหนือเรา ส่วนเครื่องแกงเครื่องปรุงรสของเขา จะนิยมใช้ขมิ้น ตะไคร้ หัวหอมแดง กระเทียม พริกไทย พริก กะปิ มะขาม มะปราง เป็นหลัก ส่วนใบผักที่นำมาปรุงรสจะมีใบแมงลัก ใบมะกรูด ใบกระเจี๊ยบ เป็นต้น

ส่วนอาหารต้มถ้าเป็นเนื้อสัตว์จะใช้เครื่องปรุงรสหลักๆ คือ ขมิ้น ตะไคร้ หัวหอมแดง พริกไทย พริก ถ้าเป็นผักจะนิยมต้มแบบรสเปรี้ยวเป็นหลัก ก็จะใส่ใบกระเจี๊ยบ มะขาม มะปราง กะปิ กุ้งแห้งตัวเล็กๆ เป็นต้น น้ำพริกก็มีน้ำพริกปลาร้า น้ำพริกมะขาม น้ำพริกมะปราง น้ำพริกกะปิ น้ำพริกมะม่วง แม้ชื่อจะเหมือนไทย แต่รสชาติแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง แต่ที่นิยม คือ น้ำพริกบะระจ่อง (น้ำพริกที่ใช้เนื้อปลาหรือกุ้งมาตำแห้งๆ)

ผักที่นิยมนำมาผัดจะมีผักบุ้ง กะหล่ำปลี ดอกกะหล่ำ ข้าวโพด หน่อไม้ใส่ใบกระเจี๊ยบ ถั่วฝักยาว ถั่วแปบ ถั่วหัวช้าง ถั่วแขก ถั่วปากอ้า ถั่วดำ ถั่วแดง เป็นต้น อาหารทอดก็จะมีที่ทอดเป็นแพ ถั่วเหลืองทอดเรียกว่า “แป จ่อ” น้ำเต้าทอดเรียกว่า “ปูที จ่อ” ซึ่งนิยมนำมาทานกับอาหารเส้นต่างๆ เช่น ขนมจีน เป็นต้น

เวลาที่เราไปทานที่ร้าน อาหารที่เป็นของแถมฟรีจะเป็นน้ำพริกพร้อมผัก ทางร้านจะไม่คิดเงิน ส่วนข้าวสวยเขาจะคิดเป็นหัว หัวละ 1,500-3,000 จ๊าด ส่วนกับข้าวก็จะแล้วแต่จะสั่งเป็นจาน จานละ 1,000-5,000 จ๊าด คิดแล้วค่าครองชีพในย่างกุ้งไม่ถูกเลยนะครับ

ของว่างหลังอาหาร เขาจะเสิร์ฟชายำ หรือที่เรียกว่า “ละ แพะ โต้” ซึ่งจะประกอบด้วยใบชามัก ถั่วทอด งาทอด กระเทียมทอด พริกทอด ตักใส่มืออย่างละนิด กระดกเข้าปาก ได้รสชาติเมียนมาแท้ๆ เลยครับ ตบท้ายด้วยน้ำตาลโตนดก้อนเอาเข้าปาก อืม...ท่านคงอยากลองแล้วใช่ไหมครับ