ต้องขอรับใบอนุญาต

โดย...สกล หาญสุทธิวารินทร์

การประกอบธุรกิจที่ต้องจดทะเบียนพาณิชย์นั้น แต่เดิมต้องยื่นจดทะเบียนที่กรมพัฒนาธุรกิจการค้า และสำนักงานพัฒนาธุรกิจการค้าประจำจังหวัด ต่อมาได้เริ่มทยอยโอนให้เป็นอำนาจขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ตามนโยบายกระจายอำนาจให้ท้องถิ่น และปัจจุบันได้โอนให้เป็นอำนาจของ อปท.สมบูรณ์แล้ว ตามประกาศกระทรวงพาณิชย์ เรื่องให้ผู้ประกอบพาณิชยกิจต้องจดทะเบียนพาณิชย์ (ฉบับที่ 11) พ.ศ. 2553

กล่าวคือผู้ประกอบกิจการที่ต้องจดทะเบียนพาณิชย์ที่ตั้งอยู่ในกรุงเทพมหานคร ให้ยื่นจดทะเบียนที่สำนักงานทะเบียนพาณิชย์กรุงเทพมหานคร คือ ที่สำนักงานเขตต่างๆ ทุกเขต ส่วนกิจการที่ตั้งอยู่ที่เมืองพัทยา เทศบาล องค์การบริหารส่วนตำบล ให้ยื่นจดทะเบียนที่สำนักงานทะเบียนพาณิชย์เมืองพัทยา เทศบาล องค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) ในเขตที่ตั้งอยู่ หรือองค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) ในกรณีตั้งอยู่นอกเขตเทศบาลหรือ อบต.

นอกเหนือจากการจดทะเบียนพาณิชย์ ผู้ประกอบธุรกิจไม่ว่าจะเป็นบุคคลธรรมดา หรือนิติบุคคลอาจต้องขออนุญาตหรือขึ้นทะเบียนประกอบกิจการตามกฎหมายอีกหลายฉบับ

ที่สำคัญ คือ กิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ตามที่กำหนดใน พ.ร.บ.สาธารณสุข พ.ศ. 2535 และกิจการที่ต้องมีการควบคุมภายในท้องถิ่นนั้น อย่างกรุงเทพมหานคร กิจการที่ต้องมาขออนุญาตเพิ่มเติม เช่น กิจการที่เกี่ยวกับการเลี้ยงสัตว์ กิจการที่เกี่ยวกับอาหาร เครื่องดื่ม น้ำดื่ม กิจการที่เกี่ยวกับยา เวชภัณฑ์อุปกรณ์การแพทย์ เครื่องสำอาง ผลิตภัณฑ์ชำระล้างกิจการที่เกี่ยวกับโลหะหรือแร่ กิจการเกี่ยวกับยานยนต์ เครื่องจักรหรือเครื่องกล กิจการที่เกี่ยวกับหิน ดิน ทราย ซีเมนต์ หรือวัสดุที่คล้ายคลึง เป็นต้น ซึ่งผู้ประกอบกิจการดังกล่าวในกรุงเทพมหานครต้องขอรับใบอนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น คือที่สำนักงานเขตต่างๆ เป็นต้น

และถ้าการประกอบกิจการดังกล่าวข้างต้น เข้าข่ายเป็นโรงงานตามที่กำหนดใน พ.ร.บ.โรงงาน พ.ศ. 2535 ก็ต้องแจ้งต่อผู้อนุญาตหรือขออนุญาตก่อสร้างโรงงานและประกอบกิจการโรงงานก่อนดำเนินการแล้วแต่กรณี

นอกจากนี้ หากการประกอบธุรกิจนั้นเป็นกิจการที่มีกฎหมายเฉพาะกำกับดูแลเป็นการเฉพาะ ซึ่งมีมากมายหลายฉบับ ก็ต้องปฏิบัติตามกฎหมายเฉพาะนั้นด้วย

เช่น การประกอบธุรกิจที่เกี่ยวกับการค้าข้าว คือ ร้านขายส่งข้าวสาร โรงสี ท่าข้าว และเป็นผู้ส่งออกข้าว ต้องขอรับใบอนุญาตเป็นผู้ประกอบการค้าข้าวตาม พ.ร.บ.การค้าข้าว พ.ศ. 2489

การประกอบธุรกิจค้าน้ำมันเชื้อเพลิง นอกจากต้องขอรับใบอนุญาตประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ตาม พ.ร.บ.การสาธารณสุขแล้ว ต้องยื่นคำขอจดทะเบียนหรือขอรับใบอนุญาตเป็นผู้ค้าน้ำมันเชื้อเพลิงต่อกรมธุรกิจพลังงานตาม พ.ร.บ.การค้าน้ำมันเชื้อเพลิง พ.ศ. 2543 โดยต้องปฏิบัติตามกฎหมายว่าด้วยวัตถุอันตรายด้วย

การประกอบธุรกิจผลิตอาหารหรือนำเข้าอาหารเพื่อจำหน่าย ต้องขอรับใบอนุญาตจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาตาม พ.ร.บ.อาหาร พ.ศ. 2522 หรือการประกอบธุรกิจผลิต ขาย นำเข้ายา ต้องขอรับใบอนุญาตจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ตาม พ.ร.บ.ยา พ.ศ. 2510 เป็นต้น

เหล่านี้เป็นสิ่งที่ผู้ประกอบการกิจการต้องดำเนินการเพื่อขอรับใบอนุญาต หากจะมีการจดทะเบียนจัดตั้งกิจการให้ถูกต้องตามกฎหมาย