‘เอกลักษณ์ หรือดาษดื่น’

เมื่อคราวที่แล้วผมได้เขียนถึงความจำเป็นของธุรกิจในอนาคตว่า ต้องวางโมเดลธุรกิจให้ชัดเจน และออกแบบธุรกิจโดยการสอดประสานการใช้ช่องทางต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นออนไลน์ ออฟไลน์ ให้เป็นเนื้อเดียว

วันนี้อยากจะมาคุยเพิ่มถึงโมเดลธุรกิจที่เป็นไปได้ในโลกธุรกิจ โดยขอยกตัวอย่างของ 2 ธุรกิจที่มีโมเดลธุรกิจที่ต่างกันอย่างสิ้นเชิง แต่สามารถเลือกใช้ช่องทางต่างๆ ได้ลงตัวกับโมเดลธุรกิจของตน

Monocle มีโมเดลธุรกิจที่สุดโต่งไปด้านหนึ่ง เน้นเรื่อง Content หรือเนื้อหา ลงทุนตั้งสำนักงานอยู่ในศูนย์กลางแต่ละภูมิภาค เก็บข้อมูล ทำวิจัย แง่มุมที่น่าสนใจ มีความเฉพาะตัว ทั้งเหตุการณ์ในปัจจุบัน การทำธุรกิจ วัฒนธรรมที่โดดเด่นแต่ละภูมิภาค ไลฟ์สไตล์ และนำเสนอผ่านมุมมองของหนังสือ ที่เน้นวิถีชีวิตพิถีพิถัน มีสไตล์ ไม่เน้นกระแสหลัก เนื้อหาที่ไม่สามารถหาจากที่อื่นได้

Zappos.com เว็บไซต์ขายรองเท้าโด่งดัง มีโมเดลธุรกิจที่สุดโต่งไปอีกด้าน Zappos.com เป็นห้างสรรพสินค้าออนไลน์ ไม่ได้เป็นเจ้าของสินค้าเอง สินค้าชิ้นเดียวกันสามารถหาได้จากหลายที่ ไม่ว่าจะเป็นเว็บไซต์ขายของอื่น ตลอดจนร้านค้าตามห้าง จึงเน้นความหลากหลายสินค้า ราคา และโปรโมชั่น

ทั้งสองธุรกิจข้างต้นมีโมเดลธุรกิจที่ต่างกันชัดเจน แต่ประสบความสำเร็จทั้งคู่ หากลองพิจารณาธุรกิจที่มีอยู่ปัจจุบัน ผมว่าไม่เอียงไปทาง Monocle ก็เอียงไป Zappos.com ไม่หนีจากนี้สักเท่าไร

เมื่อโมเดลธุรกิจแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง การพัฒนาช่องทางต่างๆ จึงมีวัตถุประสงค์ที่ต่างกันอย่างจงใจเพื่อตอบโจทย์โมเดลธุรกิจที่วางไว้

Monocle มีจุดแข็งที่เนื้อหาโดดเด่น ไม่สามารถหาจากที่อื่นได้ การออกแบบจึงเลือกและกำหนดได้ว่าจะใช้ช่องทางใดเป็นช่องทางหลัก ซึ่ง Monocle เน้นสื่อสิ่งพิมพ์เป็นช่องทางหลัก ช่องทางอื่นจึงเป็นตัวเสริม โดยมีวัตถุประสงค์ใช้ช่องทางอื่นให้เป็นสิทธิพิเศษ หรือ Loyalty Program สำหรับลูกค้าที่เป็นสมาชิกหนังสือ เช่น สิทธิพิเศษสำหรับสมาชิกที่เข้าถึงบทความเก่าต่างๆ ได้ตลอด สิทธิพิเศษของสมาชิกได้เข้าร่วมกิจกรรมที่น่าสนใจต่างๆ  Monocle ไม่ทำ E-magazine หรือขายผ่านออนไลน์ เพื่อเพิ่มความสะดวก เน้นเรื่องสิทธิพิเศษ

ขณะที่ Zappos.com มีโมเดลธุรกิจที่ไม่ได้เน้นเรื่องความเป็นเอกลักษณ์ของสินค้า แต่เน้นความหลากหลายของสินค้า สิ่งที่ทำให้ Zappos.com ประสบความสำเร็จ คือ ความเป็นเลิศเรื่องประสบการณ์ลูกค้า ตั้งแต่ขั้นตอนการสั่งซื้อจนถึงได้รับสินค้า โดยมีช่องทางหลักช่องทางเดียวคือ ออนไลน์ ดังนั้นออนไลน์จึงพัฒนาเพื่อเน้นความสะดวก รวดเร็ว ความมีประสิทธิภาพ จึงต้องลงทุนระบบต่างๆ ส่วนช่องทางอื่น เช่น Call Center ถูกออกแบบเพื่อรองรับกรณีพิเศษอื่นที่เกิดความผิดพลาดจากระบบเว็บ Call Center จึงเป็นช่องทางที่ใช้บริหารจัดการความผิดพลาดของช่องทางหลัก

ย้อนกลับมาดูธุรกิจของคุณดู เอียงไปมุมไหน “เอกลักษณ์ หรือดาษดื่น” “สิทธิพิเศษ หรือความสะดวก รวดเร็ว”

เอกลักษณ์ ต้องคู่กับ สิทธิพิเศษ

ดาษดื่น คู่กับ ความสะดวก รวดเร็ว ประสิทธิภาพ

การออกแบบช่องทาง ไม่ว่าจะเป็นออนไลน์หรือออฟไลน์ ต้องสามารถสร้างสิทธิพิเศษ หรือความสะดวก รวดเร็ว ตามโมเดลธุรกิจที่คุณวางไว้