ทำอย่างไรดี! ต้นไม้ไม่ออกลูก (1)

โดย...นิตยสารบ้านและสวน

ใครที่ปลูกไม้ผลไว้ในบริเวณบ้านแล้วประสบปัญหาว่าต้นไม้ไม่ออกลูก หรือบางปีออกบางปีก็ไม่ออก หรือว่าให้ผลก็จริงแต่รสชาติไม่ดี สาเหตุเป็นเพราะอะไรและวิธีดูแลไม้ผลให้ออกลูกสม่ำเสมอมีอะไรบ้างนั้น ลองนำข้อสังเกตและวิธีเหล่านี้ไปใช้กันดู

ตัดแต่งกิ่งบ้าง

ไม้ผลบางชนิดหากไม่ตัดกิ่งมักไม่ออกดอกหรือออกได้ไม่ดี เพราะการตัดแต่งกิ่งจะช่วยให้เกิดความสมดุลขึ้น โดยเฉพาะต้นที่มีการเจริญเติบโตทางใบมากที่เรียกกันว่า “บ้าใบ” การตัดแต่งกิ่งออกบ้างจะช่วยให้สัดส่วนของธาตุอาหารอยู่ในระดับที่พอเหมาะกับการออกดอก นอกจากนี้ยังช่วยลดปัญหาการติดผลที่มากเกินไป

มาถึงตรงนี้หลายคนอาจสงสัยว่าติดผลมากก็ดีแล้วทำไมจึงเป็นปัญหา นั่นเป็นเพราะว่าการติดผลมากไปจะส่งผลให้ไม้ผลต้นนั้นๆ ออกดอกเว้นปี มักพบได้บ่อยในมะม่วง ลำไย และลิ้นจี่ นึกภาพตามง่ายๆ ว่าปีนี้ต้นมะม่วงที่บ้านเรามีการติดผลมากก็เท่ากับว่าได้ใช้อาหารเพื่อสร้างผลเป็นจำนวนมาก พอถึงฤดูถัดไปต้นมะม่วงยังไม่สามารถหาอาหารได้ทัน อาหารที่มีอยู่ก็ถูกใช้ไปเสียเยอะจึงไม่เพียงพอที่จะทำให้มะม่วงออกดอกได้ การออกดอกจึงเว้นข้ามปีไปหรือมีผลก็จริงแต่มีน้อย

หากเราตัดแต่งกิ่งไปบ้างต้นไม้ก็จะไม่ติดผลมากเกินไป ทั้งยังช่วยให้ติดผลกระจายสม่ำเสมอทั่วทั้งต้น คุณภาพผลที่ได้ก็ดีขึ้นเนื่องจากทรงพุ่มต้นไม้ได้รับแสงแดดทั่วถึง อาหารที่มีอยู่ในต้นสามารถส่งกระจายไปเลี้ยงผลส่วนที่ติดอยู่ได้อย่างเต็มที่ ขนาดและรสชาติของผลจึงดีกว่าต้นที่ไม่ได้ตัดแต่ง นอกจากนี้ยังมีประโยชน์ทางอ้อมอื่นๆ เช่น ช่วยลดการสะสมโรคและแมลงได้ด้วย

ใส่ปุ๋ย...เพิ่มอาหาร

โดยปกติแล้วต้นไม้จะได้รับปุ๋ยจากดิน ในแต่ละปีต้นไม้มีการดูดเอาธาตุอาหารต่างๆ จากดินไปเป็นจำนวนมากเพื่อนำไปสร้างใบ กิ่ง ดอก และผล ธาตุอาหารต่างๆ จึงลดน้อยลงและสูญหายไป ดังนั้นจึงจำเป็นต้องชดเชยธาตุอาหารเหล่านี้ โดยแบ่งใส่ปุ๋ยในแต่ละช่วงของปี ดังนี้

 ระยะสร้างใบ ประมาณช่วงต้นฤดูฝนมักเป็นช่วงที่ต้นไม้ค่อนข้างทรุดโทรม เนื่องจากเพิ่งจะเก็บเกี่ยวผลออกไปหมด ต้นไม้จึงต้องเร่งสร้างกิ่งและใบใหม่ รวมทั้งรีบสร้างอาหารเพื่อสะสมไว้ใช้ในช่วงออกดอกและติดผล ปุ๋ยที่ใส่ในช่วงนี้จึงควรเป็นปุ๋ยที่มีธาตุไนโตรเจนสูงสักเล็กน้อย และใส่ปุ๋ยคอกร่วมด้วย

ระยะเตรียมสร้างดอก อยู่ในช่วงฤดูฝนเข้าสู่ต้นฤดูหนาว ดังนั้นช่วงกลางถึงปลายฤดูฝนจึงควรให้ปุ๋ยที่มีธาตุฟอสฟอรัสสูงทั้งทางดินและให้ปุ๋ยทางใบเสริมด้วยอีกทางหนึ่ง โดยควรให้ปุ๋ยทางใบเสริมมากกว่า 1 ครั้ง เพื่อให้พืชนำธาตุนี้ไปพัฒนาเป็นตาดอกต่อไป

ระยะกำลังติดผล หลังจากที่พืชเริ่มติดผลใหม่ๆ ในระยะนี้ต้องการธาตุไนโตรเจนเพื่อช่วยในการพัฒนาขยายขนาดของผล ต้นไม้ที่มีธาตุอาหารนี้อย่างเพียงพอก็ไม่จำเป็นต้องเสริมให้อีก เพราะหากได้รับธาตุไนโตรเจนมากเกินไปอาจส่งผลให้ต้นผลิใบอ่อนและสลัดผลอ่อนทิ้งหมด ในช่วงระยะหลังจำเป็นจะต้องให้ปุ๋ยที่มีโพแทสเซียมสูง เพื่อช่วยเพิ่มคุณภาพทั้งทางด้านรสชาติและการเก็บรักษาผล
หลังการเก็บเกี่ยวให้มีอายุยาว
นานขึ้น

(อ่านต่อวันจันทร์หน้า)