ชาผักหวานป่า ผลิตภัณฑ์สุขภาพจากชุมชน

โดย...จักรพันธ์ นาทันริ

การดูแลสุขภาพโดยวิธีการแพทย์ทางเลือก ธรรมชาติบำบัด เป็นกระแสที่มาแรง โดยเฉพาะอาหารและเครื่องดื่มบำรุงสุขภาพ ซึ่งสถาบันการศึกษาในพื้นที่ต่างๆ ได้วิจัย พัฒนา และส่งเสริมเป็นอาชีพเสริมสำหรับชาวบ้าน เช่น งานวิจัย “ชาผักหวานป่า” จากผลงานของนักศึกษา หลักสูตรบริหารธุรกิจ สาขาการจัดการ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น (มข.) กับชาวชุมชนบ้านท่าพระยาณรงค์ ต.ศรีสุขสำราญ อ.อุบลรัตน์ จ.ขอนแก่น

อารีย์ นัยพินิจ หัวหน้ากลุ่มสาขาการจัดการ คณะวิทยาการจัดการ มข. บอกว่า ผักหวานป่ามีคุณค่าทางโภชนาการมากกว่าผักอื่นอีกหลายชนิด นอกจากนี้ยังมีเส้นใยอาหารสูงช่วยในการขับถ่ายได้ดี และเป็นยา
ระบายอ่อนๆ

“ทีมนักวิจัยคัดเลือกบ้านท่าพระยาณรงค์เป็นพื้นที่เป้าหมาย เนื่องจากเป็นชุมชนต้นแบบที่เน้นหนักในเรื่องของการดูแลสุขภาพ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการรับประทานอาหาร รวมถึงการนำสมุนไพรเข้ามาช่วยในการรักษา” อารีย์เล่าถึงจุดเริ่มต้นของการตั้งกลุ่มชาวบ้านเพื่อทำชาสมุนไพร สร้างผลิตภัณฑ์ชาผักหวานป่าให้มีมาตรฐานและออกจำหน่ายได้

ที่สำคัญคือการให้ชาผักหวานป่าเป็นที่รู้จักของผู้บริโภค ด้วยการมีส่วนร่วมระหว่างชาวชุมชนกับนักวิชาการ เริ่มจากการร่วมกันศึกษาสภาพแวดล้อมและวิเคราะห์ปัญหาของบ้านต้นแบบเศรษฐกิจพอเพียง ต่อด้วยการจัดสรรพื้นที่ภายในบ้านต้นแบบได้อย่างเป็นระบบ และที่สำคัญคือการพัฒนาบ้านต้นแบบสู่การเป็นหมู่บ้านผักหวานป่าเพื่อสุขภาพ

“ชาผักหวานป่า ที่ชุมชนจัดทำเป็น 2 รูปแบบ คือ แบบชง 1 กล่องจะมีน้ำหนักสุทธิ 50 กรัม และแบบลิปตันหรือแบบผงชง ซึ่ง 1 กล่องจะบรรจุ 25 ซอง ซองละ 2 กรัม น้ำหนักรวมสุทธิ 50 กรัมเช่นกัน ชาผักหวานป่าเป็นผลิตภัณฑ์ที่หาได้ยาก เนื่องจากเป็นเจ้าแรกในตลาด ทำให้เป็นผลิตภัณฑ์ที่แปลกใหม่สำหรับผู้บริโภค เชื่อว่าสักระยะจะเป็นที่ได้รับความสนใจจากผู้ที่รักในสุขภาพ”

อย่างไรก็ตาม ช่องทางจำหน่ายและลูกค้าที่สนใจสั่งซื้อเข้ามาก็เพิ่มขึ้นต่อเนื่องอย่างน่าพอใจ จากเริ่มต้นที่วางจำหน่ายในร้านมนฐกร บริเวณหน้าเขื่อนอุบลรัตน์ ร้านกาแฟบริเวณอาคารจอดรถ คณะวิทยาการจัดการ มข. ก็ยังคงมองหาช่องทางการกระจายสินค้าในสัดส่วนที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง