หนุ่มฟ้อหล่อเฟี้ยว

ลิขสิทธิ์ หมายถึง เป็นสิทธิทางกฎหมายที่ให้สิทธิแต่ผู้เดียว (Exclusive Right) แก่ผู้สร้างสรรค์งานต้นฉบับในการใช้และการจำหน่าย ซึ่งปกติมีเวลาจำกัดสิทธิแต่ผู้เดียวนี้มิได้เด็ดขาดแต่ถูกจำกัดโดยข้อจำกัดและข้อยกเว้นของกฎหมายลิขสิทธิ์ ซึ่งรวมถึงการใช้ลิขสิทธิ์ของผู้อื่นโดยชอบและถือเป็นทรัพย์สินทางปัญญาในรูปแบบหนึ่งซึ่งใช้ในการเสนองานสร้างสรรค์ใดๆ

ล่าสุดลิขสิทธิ์ได้เข้ามามีบทบาทสำคัญวงการบันเทิงไทย กรณีเพลง  <span class="Bold">“หนุ่มฟ้อหล่อเฟี้ยว” และ “แว่นฟ้อหล่อเฟี้ยว” ที่เป็นข่าว ไม่ว่าทางโลกออนไลน์ หนังสือพิมพ์ โทรทัศน์ ประเด็นสำคัญอยู่ที่ ยาว อยุธยา ตลกรุ่นใหญ่ออกมาอ้างว่า เพลงแว่นฟ้อหล่อเฟี้ยว ที่ตลกรุ่นหลาน แจ๊ส ชวนชื่น  นำมาดัดแปลงใหม่และใช้ในการแสดงจนโด่งดังในปัจจุบันตนเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในผลงานเพลงหนุ่มฟ้อหล่อเฟี้ยว  โดยต้องการให้ตลกรุ่นหลานออกมาขอขมา และหากนำไปใช้ในการแสดงก็ให้ระบุว่าตนเป็นคนสร้างสรรค์ผลงานที่แท้จริง

แต่เรื่องราวไม่จบเกิดบานปลายจนหลายๆ คนต้องสืบหาที่มาของเจ้าของเพลงต้นฉบับดั้งเดิมและพบว่า  สังข์ทอง สีใส ได้เป็นคนแต่งทั้งเนื้อร้องและทำนองเพลงไว้ตั้งแต่ปี  2525 ขณะที่ติดคุกอยู่ในข้อหาพยายามฆ่า ต่อมาจึงนำมาเผยแพร่และบันทึกลงในเทปคาสเซต โดยใช้ชื่อว่า  “หนุ่มฟ้อหล่อเฟี้ยว”  ในอัลบั้ม รักข้ามกำแพง  ซึ่งค่ายเพลง  บริษัท เสียงสยามแผ่นเสียง–เทป ได้ออกมาแถลงยืนยันว่า สังข์ทอง สีใส  เป็นผู้แต่ง และทางบริษัทได้ซื้อลิขสิทธิ์มาและจดลิขสิทธิ์ต่อกรมทรัพย์สินทางปัญญาตั้งแต่ปี  2544  ซึ่งสามารถตรวจสอบได้ในสารบบการจดทะเบียน

หลังจากนั้นได้มีผู้ออกมาให้ข้อเท็จจริงเพิ่มเติมว่า สังข์ทอง สีใส ไม่ได้เป็นผู้แต่งเพลงนี้ แต่เป็นเพลงที่ร้องต่อๆ กันมาในคณะลิเกเป็นเวลานานแล้ว จนไม่ทราบว่าใครเป็นผู้แต่งที่แท้จริง เพลงหนุ่มฟ้อหล่อเฟี้ยวจะมีลักษณะเด่นอยู่ตรงที่เนื้อเพลงจะคล้องจองกันและจะเปลี่ยนไปเรื่อยๆ ตามยุคตามสมัย แต่ทำนองจะเหมือนกัน สังข์ทอง สีใส เป็นคนแรกที่นำมาร้องแล้วบันทึกเสียงลงในอัลบั้มและออกจำหน่าย

หากเป็นดังนี้ ลิขสิทธิ์เพลงหนุ่มฟ้อหล่อเฟี้ยวที่แต่งย่อมเป็นของผู้สร้างสรรค์หรือผู้แต่งส่วนเพลงนี้ ที่ สังข์ทอง สีใส ร้อง และขายลิขสิทธิ์ให้ บริษัท สยามแผ่นเสียง-เทป บริษัทนี้ก็จะได้เฉพาะลิขสิทธิ์ที่เป็นเพลงเสียงซึ่งเป็นเสียงของสังข์ทอง สีใส ร้องเท่านั้น แต่ไม่ได้ลิขสิทธิ์ในเนื้อร้องและทำนองของเพลง

ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมล่าสุด พ.ศ. 2558 ได้ให้ความหมายของเพลงไว้ในงานประเภทดนตรีกรรม และหากมีการนำมาบันทึกลงในแผ่นซีดีหรือวัสดุอื่นอันมีลักษณะคล้ายกันก็จัดอยู่ในงานประเภทสิ่งบันทึกเสียง งานอันมีลิขสิทธิ์ย่อมได้รับความคุ้มครองทันทีเมื่อมีการสร้างสรรค์ขึ้น และพิสูจน์ได้ว่าตนเป็นผู้สร้างสรรค์คนแรกโดยไม่จำต้องจดทะเบียนลิขสิทธิ์ แต่หากจะป้องกันการโต้แย้งสิทธิในภายหลัง ก็ควรนำไปจดทะเบียนลิขสิทธิ์ต่อกรมทรัพย์สินทางปัญญา เพราะหากจะมีบุคคลอื่นมาขอให้สิทธิหรือหากจะขายสิทธิต่อให้บุคคลอื่นจะได้มีหลักฐาน

ตาม  พ.ร.บ.ลิขสิทธิ์ หากบุคคลใดสร้างสรรค์งานย่อมได้รับความคุ้มครองตลอดอายุของผู้สร้างสรรค์และมีอยู่ตลอดไปอีกเป็นเวลา 50 ปี นับแต่ผู้สร้างสรรค์ถึงแก่ความตาย ลิขสิทธิ์ดังกล่าวจะตกเป็นสิทธิ์ของทายาทผู้สร้างสรรค์ผลงาน การที่มีผู้นำงานลิขสิทธิ์ของผู้อื่นมาดัดแปลงไม่ว่าทั้งหมดหรือแต่บางส่วน แต่ยังมีเนื้อหาหลักตามแบบฉบับเดิม โดยไม่ได้รับอนุญาตจากเจ้าของลิขสิทธิ์ที่แท้จริง ย่อมเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ผู้อื่นมีทั้งโทษปรับและโทษจำคุก  

อาชีพตลกถือเป็นการแสดงอย่างหนึ่ง ในต่างประเทศมุขตลกที่นักแสดงตลกใช้แสดงถือเป็นงานที่มีลิขสิทธิ์ นักแสดงตลกคนอื่นๆ จะนำไปลอกเลียนหรือเล่นต่อๆ กันมา โดยไม่ได้รับอนุญาตไม่ได้ ในประเทศไทยหลักกฎหมายก็เป็นอย่างเดียวกัน  เพียงแต่ว่ามุขตลกจะถูกนำไปใช้ต่อๆ กันมา จนเป็นเรื่องปกติธรรมดาหรือจะถึงคราวสังคายนาลิขสิทธิ์มุขตลกกันเสียที