สมุนไพรแช่อิ่ม-เชื่อม กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรไชโย

โดย...ไชยวัฒน์ สาดแย้ม

หากกล่าวถึงพืชผักสมุนไพรในครัวเรือนอย่าง มะกรูด กระชาย มะเขือเทศ ขิง ตำลึง และมะระแล้ว สำหรับวิถีชีวิตคนไทยทุกคนรู้จักหมด เพราะเป็นสิ่งที่อยู่คู่กับครัวไทยมานับร้อยนับพันปี อีกทั้งยังมีคุณค่าทางอาหารและสรรพคุณเป็น ยาอีกมากมาย แต่หากบอกว่า มะกรูดเชื่อม มะระแช่อิ่ม บอระเพ็ดเชื่อม กระชายแช่อิ่ม ทุกคนต้องร้องว่า “หาอะไรนะมันมีด้วยหรือ กินเข้าไปได้ยังไง” แต่ยืนยันว่ามีแน่ กินได้แน่นอน รสชาติอร่อยหาความขมความเฝื่อน ไม่เจอ และใครได้ลิ้มรองแล้วจะต้องติดอกติดใจเป็นแน่

สุรินทร์ แก้วอ่อน ประธานกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรไชโย อ.ไชโย จ.อ่างทอง เจ้าของธุรกิจสมุนไพรแช่อิ่ม บอกถึงความเป็นมาของสมุนไพรแช่อิ่มว่าเกิดจากภูมิปัญญาชาวบ้านนำสมุนไพรข้างรั้ว เช่น ตำลึง ขิง มะกรูด มะระ บอระเพ็ด เขียวไข่กา กระชาย มะเขือเทศ มาทำเป็นสมุนไพรเชื่อมเพื่อเปลี่ยนรสขมให้เป็นของหวานมาตั้งแต่กว่า 20 ปีที่แล้ว

เริ่มมาจากบอระเพ็ดกับมะกรูด โดยมะกรูดนั้นตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาใช้กันแต่ผิวภายนอกและน้ำมะกรูดใช้ทำแกง เครื่องแกง และน้ำพริกแกง แต่รู้สึกเสียดายเนื้อของผลมะกรูดส่วนที่เหลือ จึงคิดเอาผลมะกรูดมาเชื่อมแช่อิ่มดู ซึ่งลองผิดลองถูกอยู่เป็นเวลานาน หลังจากเข้าที่เข้าทางจึงได้ทดลองนำไปขาย ก็ต้องพบว่าไม่มีใครกล้าซื้อไปกิน จนต้องหาวิธีการขายใหม่ด้วยการเปิดให้ลองชิมฟรีๆ ทำให้หลายคนที่ได้ลองลิ้มชิมรสแล้วติดใจ จึงตัดสินใจซื้อหาไปรับประทาน จนมาสำเร็จเริ่มเป็นที่รู้จักเอาเมื่อปี 2539

“หลังจากนั้นนำไปเร่ขาย ตามตลาดนัด ต่อมาก็มาทำลูกเขียวไข่กา ลูกมะกรูด ลูกตำลึง มะระขี้นก กระชาย ขิง ฯลฯ ซึ่งหากรวมแล้วต้นนี้ก็มีอยู่ประมาณ 18-19 ชนิด แต่ที่ขายดีที่สุดก็คือมะกรูด ซื่งแต่ละชนิดเมื่อทำการแช่อิ่ม หรือทำการเชื่อมแล้วก็นำมาผ่านการอบแล้วก็จะสามารถเก็บเอาไว้ทานได้นานเป็นเวลาหลายเดือน โดยจะมีราคาจำหน่ายขายปลีกตามท้องตลาดในราคาประมาณกิโลกรัมละ 300 บาท”

สำหรับบอระเพ็ด มีสรรพคุณช่วยลดอาการท้องอืดท้องเฟ้อ แก้ไข้หวัด แก้ร้อนใน และยังสามารถช่วยในการลดคอเลส เตอรอล และยังมีคุณค่าทางอาหารสูง อีกทั้งในทางสมุนไพรไทยแล้วยังเชื่อว่าเป็นยาอายุวัฒนะ จึงนำมาแปรรูป เพื่อให้ง่ายต่อการกิน จึงทำการแช่อิ่มจนมีรสชาติหวานเข้าเนื้อและไม่เหลือความขมแม้แต่น้อย ประกอบกับความเหนียวนุ่มยืดหยุ่นของเนื้อบอระเพ็ด จึงเป็นที่ถูกปากถูกใจของคนจำนวนไม่น้อย

จากจุดเริ่มต้นทำขายแบบครอบครัว แต่สินค้าได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นและต้องการขยายการผลิตออกไป จึงตั้งเป็นกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรไชโย ปี 2543 โดยได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานพัฒนาชุมชน จ.อ่างทอง และพาณิชย์จังหวัด พร้อมกับจดสิทธิบัตรภูมิปัญญาท้องถิ่น

สำหรับแผนการตลาดนั้นได้พยายามคิดค้นและพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ออกมา ซึ่งได้ออกผลิตภัณฑ์ใหม่ คือ แยมมะกรูดและผลมะกรูดเชื่อมเคลือบช็อกโกแลต เคลือบโกโก้ และเคลือบกาแฟ ตั้งเป้าเจาะตลาดอาเซียนในอนาคต