Business Model Canvas (ตอนจบ)

โดย...กุลฉัตร ฉัตรกุล ณ อยุธยา

การนำ Business Model มาใช้มีวัตถุประสงค์หลากหลาย ผู้เขียนได้ศึกษาและนำเอาโมเดลต่างๆ มารวบรวมให้ท่านได้เห็นพร้อมจะนำไปต่อยอดให้ธุรกิจของท่าน ซึ่งสามารถศึกษาเพิ่มเติมได้จาก BusinessModelGeneration.com โดยมี Business Model Patterns ดังนี้

Un-Bundling สำหรับธุรกิจขนาดใหญ่ แต่ละส่วนของบริษัทสามารถแข่งขันได้และสร้างรายได้ มีพื้นฐานและโครงสร้างการทำงานที่หลากหลาย การใช้โมเดล คือ แยกธุรกิจออกเป็นส่วนๆ ที่สามารถแข่งขันได้ด้วยตนเองแล้วแยกหน่วยงานออกมาตั้งบริษัทใหม่ ธุรกิจในอุตสาหกรรม ได้แก่ โทรคมนาคม และธนาคาร

Long Tail โมเดลสำหรับธุรกิจ 24 ชั่วโมง ไม่มีต้นทุนสต๊อก ไม่มีชั้นโชว์สินค้า สั่งซื้อน้อยแต่ละครั้ง เหมาะกับธุรกิจที่ขายสินค้าที่ไม่โดดเด่นแต่ต้องการขายสินค้าให้คนกลุ่มใหญ่แต่ไม่สามารถแข่งขันได้ในตลาดเดิมๆ หรือธุรกิจที่ขนาดใหญ่กว่า การใช้โมเดล คือ การนำเสนอสินค้าและบริการผ่านสื่อออนไลน์เพื่อให้ถึงกลุ่มลูกค้าออนไลน์ เช่น อี-เบย์, ยูทูบ

Multi-Sided Platforms มีกลุ่มบุคคลเข้ามาเกี่ยวข้องกันหลายฝ่าย ฝ่ายหนึ่งเป็นผู้ให้ ฝ่ายหนึ่งเป็นผู้รับ โดยอาศัยคนกลางเป็นผู้บริหารความสัมพันธ์นำไป สู่การสร้างเครือข่ายทางสังคม ซึ่งช่วย ผลักดันให้เกิดรายได้และผลกำไร นำโมเดลไปใช้กับการเข้าไปเป็นธุรกิจคนกลาง เชื่อมโยงกลุ่มบุคคลหลายๆ คนเข้าด้วยกันแล้วเสนอคุณค่าของสินค้าและบริการระหว่างกลุ่มเพื่อประโยชน์ทางธุกิจ เช่น วีซ่า, กูเกิล

Free Business โมเดลฟรีเป็นที่ นิยมมากโดยเฉพาะผู้ที่ต้องการสินค้าและบริการพื้นฐาน แต่ถ้าต้องการบริการที่เหนือกว่าจะต้องจ่ายเพิ่ม เหมาะกับธุรกิจที่ต้องการฐานลูกค้าจำนวนมาก เช่น ธุรกิจโฆษณา ธุรกิจที่เน้นการขายสินค้าเสริม (สินค้าสิ้นเปลือง) การนำโมเดลไปใช้ต้องนำเสนอคุณค่าในรูปแบบของสินค้าหรือบริการฟรี เช่น ยิลเลตต์, ซีเอ็ด, ทรูวิชั่นส์

Open Business การนำความรู้จากองค์กรภายนอกเข้ามาใช้ภายในบริษัท และนำความรู้ที่ได้มาพัฒนาหรือส่งผ่านความรู้ให้กับองค์กรภายนอก ต้องมีกระบวนการรับเอาความรู้จากองค์กรภายนอกมาเพิ่มความสามารถของกิจกรรมหลัก อาทิ สถาบันการศึกษาต่างๆ บริษัทที่ใช้เอาต์ซอร์ส

Group Buying การเจรจากับผู้ขายเพื่อต่อรองส่วนลดสินค้าและบริการภายใต้เงื่อนไขจำนวนลูกค้าขั้นต่ำที่ต้องการสั่งซื้อ ในลักษณะ “Deal of the Day” และไม่ต้องจ่ายค่าโฆษณาจนกว่าจะขายดีลได้ เหมาะกับธุรกิจที่เพิ่งเริ่มต้นที่ยังไม่พร้อมจ่ายค่าโฆษณา จำเป็นต้องมีพันธมิตรที่พร้อมให้การเจรจาภายใต้เงื่อนไขของจำนวนที่กำหนด เช่น เอ็นโซโก้

Value Creation เป็น Model ที่เสาะหาคุณค่าที่แท้จริงของสินค้าและบริการดั้งเดิม โดยต่อยอดเพิ่มคุณค่าที่สามารถตอบโจทย์ความต้องการของลูกค้าได้ เพื่อสร้างรายได้เพิ่มและไม่ให้ธุรกิจต้องเลิกกิจการไปเพราะขาด Business Models เช่น บริษัท ไปรษณีย์ไทย หรือสินค้าโอท็อป

Customer Focus ธุรกิจที่ใช้โมเดลนี้ต้องเน้นการบริการในทุกจุด เริ่มจากพนักงานขายไปจนถึงบริการหลังการขายจนลูกค้า พึงพอใจสูงสุด ให้บริการเต็มที่จนลูกค้าเต็มใจจ่าย เช่น เอไอเอสเซเรเนด

Innovation ธุรกิจที่มุ่งเน้นนวัตกรรมใหม่ออกไปแข่งขันในตลาด อาจได้มาจากการซื้อจากบริษัทวิจัยหรือพัฒนาและ วิจัยเอง เช่น แอปเปิ้ล หรือซัมซุง

Social Responsibility การใช้โมเดลนี้เพื่อภาพลักษณ์องค์กรที่ดีในสายตาลูกค้า แต่ต้องเชื่อมโยงทุกฝ่ายในบริษัทเข้าด้วยกัน ลูกค้า พนักงาน ชุมชน ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้งหมด เช่น ปตท., เอสซีจี

Quality บริษัทที่ใช้ Model นี้ ต้องคำนึงถึงคุณภาพและชื่อเสียงอันดับแรก เน้นภาพลักษณ์ของ Brand มาเป็นอันดับหนึ่ง ให้เหนือความคาดหวังของลูกค้า เช่น หลุยส์ วิตตอง, กุชชี่

Efficiency การสร้างผลตอบแทนและกำไรให้สูงขึ้นจากประสิทธิภาพของการลดต้นทุนและการลดของเสียจากการผลิต และมีรายได้เพิ่มขึ้นจากการเพิ่มความเร็วในการตอบสนองลูกค้า โดยเน้นการผลิตจากการใช้ทรัพยากรให้คุ้มค่าและการจัดหาพันธมิตรในการผลิตแทน