แผนธุรกิจสำคัญไฉน?

โดย...กุลฉัตร ฉัตรกุล ณ อยุธยา

แผนงานทางธุรกิจที่แสดงกิจกรรมต่างๆ ที่ต้องปฏิบัติในการลงทุนประกอบการ โดยมีจุดเริ่มต้นจากแนวคิดธุรกิจผลิตสินค้าและบริการอะไร มีกระบวนการปฏิบัติอย่างไร ให้ผลมากน้อยแค่ไหน งบประมาณและคน เพื่อให้เกิดเป็นสินค้าและบริการแก่ลูกค้า จะบริหารธุรกิจอย่างไรให้อยู่รอด แผนธุรกิจเป็นกระดาษ จึงจำเป็นต้องมีคนอ่านเพื่อนำไปปฏิบัติใช้ตามแผน

ส่วนสำคัญอีกส่วน คือ กรรมการประกวดแผนธุรกิจ หลังจากที่กรรมการอ่านแผนแล้วและเข้าเกณฑ์ตามที่กำหนดก็สามารถตัดสินให้รางวัลได้ถูกต้องและสามารถนำไปปฏิบัติได้จริงตามแผนงบประมาณ

แผนธุรกิจเป็นเสมือนเครื่องมือในการสื่อสารเพื่อให้คนที่เกี่ยวข้องทุกๆ คนเข้าใจในแผนและปฏิบัติตามแผนให้ประสบความสำเร็จได้ เนื้อหาของการสื่อสารประกอบด้วย 1) ธุรกิจนี้คือธุรกิจอะไร 2) ธุรกิจนี้มีการบริหารจัดการอย่างไร มีสินค้าและบริการอะไร 3) ธุรกิจนี้ทำการตลาดและการขายอย่างไร 4) ธุรกิจนี้มีผลประกอบการเป็นอย่างไร

ประโยชน์ของการวางแผนธุรกิจ สำหรับธุรกิจทุกขนาด จะทำให้สามารถกำหนดเป้าหมายในการลงทุน กำหนดกลยุทธ์ สามารถเผชิญกับปัญหาและแก้ปัญหาได้ สามารถกำหนดอนาคตกิจการ โดยศึกษาแนวคิดบนกระดาษ เป็นการประหยัดและลดความเสี่ยง ซึ่งจะทำให้ค้นพบปัจจัยที่จะช่วยให้ธุรกิจใหม่ประสบความสำเร็จและมีกลยุทธ์ ดังนี้ 1) ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับตลาดและลูกค้าอย่างเพียงพอ 2) สินค้าหรือบริการที่มีคุณค่าและจุดเด่นเหนือคู่แข่งขันในต้นทุนที่เหมาะสม 3) กลยุทธ์ที่ชัดเจน 4) เงินลงทุนเพียงพอ 5) จังหวะเวลาเหมาะสม

ขั้นตอนของแผนธุรกิจที่ดีต้องกระชับใครอ่านก็เข้าใจได้ง่าย ไม่ซับซ้อน ตรงไปตรงมา ที่สำคัญต้องมาจากแหล่งข้อมูลที่สำคัญ เป็นข้อมูลเชิงคุณภาพไม่หลอกตัวเอง แล้ววิเคราะห์แนวคิดธุรกิจให้ได้ก่อน คิดถึงโอกาสและความเป็นไปได้ในการเป็นธุรกิจ ว่าเป็นธุรกิจพาณิชยกรรม (ซื้อมา ขายไป) ธุรกิจผลิตสินค้าหรือธุรกิจบริการ แล้วกำหนดให้ได้ว่า คุณค่าที่จะส่งมอบให้ลูกค้าที่แท้จริงคืออะไร แล้วจึงไปวิเคราะห์สภาพแวดล้อมธุรกิจประกอบด้วยจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส อุปสรรค (SWOT)

จากนั้นก็นำไปพัฒนาให้เป็น 1) แผนการตลาด ประกอบด้วยสินค้าอะไร ขายให้ใคร ขายที่ไหน ขายอย่างไร ราคา ตำแหน่งผลิตภัณฑ์ กลยุทธ์การแข่งขัน ประมาณการยอดขาย ค่าใช้จ่ายทางการตลาด ค่าโฆษณาประชาสัมพันธ์ ส่วนลด ตลอดจนแผนการทำลูกค้าสัมพันธ์ 2) แผนการผลิตหรือบริการ ประกอบด้วยที่ตั้ง อาคาร ขั้นตอนการผลิต/บริการและลงทุนในสินทรัพย์ถาวร ประมาณค่าใช้จ่ายการผลิต ค่าแรง ค่าน้ำ ค่าไฟ 3) แผนการบริหารจัดการ ได้แก่ ผังองค์กร ตำแหน่งงาน เงินเดือน การลงทุนในสินทรัพย์ถาวร ประมาณการต้นทุนดำเนินการ เงินเดือน ประมาณการค่าใช้จ่ายสำนักงาน 4) แผนการเงิน เป็นแผนที่ขมวดทั้งสามแผนข้างต้นเข้าไว้ด้วยกันเพื่อคำนวณงบกำไรขาดทุน งบดุลและงบกระแสเงินสดเพื่อนำไปคำนวณอัตราส่วนทางการเงินสำหรับเปรียบเทียบในอุตสาหกรรมเดียวกัน

การวางแผนธุรกิจต้องอยู่บนพื้นฐานของข้อมูลความเป็นจริง แสวงหาแหล่งข้อมูลจากความจริงทุกอย่าง มีความยืดหยุ่น ต้องคาดหมายเหตุการณ์หรืออุปสรรคที่อาจเกิดขึ้นได้ และที่สำคัญจะต้องมุ่งผลสัมฤทธิ์เท่านั้น ท้ายที่สุดที่น่าสนใจและติดตาม คือ บทสรุปผู้บริหาร