ทัศนคติชาวลาว ต่อสินค้า-บริการ SMEs ไทย

หากจัดอันดับประเทศในกลุ่มประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนที่มีสังคมและวัฒนธรรมใกล้เคียงกับประเทศไทยมากที่สุด ชื่อของ “สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว” หรือ สปป.ลาว คงได้รับการจัดอยู่ในอันดับแรก อิทธิพลของสื่อโทรทัศน์และพื้นฐานการใช้ภาษาที่ใกล้เคียงกัน คือ ปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการใช้ชีวิตของประชากรลาว

จากตัวเลขการค้าการลงทุนระหว่างไทยและลาวในปี 2557 พบว่ามีมูลค่าไม่น้อยกว่า 5.9 หมื่นล้านบาท โดยคิดเป็นมูลค่าการส่งออกสินค้าไทยไปลาวสูงกว่า 5 หมื่นล้านบาท ลาวจึงนับเป็นประเทศคู่ค้าหลักที่สำคัญของไทย

สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (สสว.) ได้ทำการศึกษาทัศนคติผู้บริโภคชาวลาวต่อสินค้าและบริการที่มีศักยภาพส่งออกของ SMEs ไทยจำนวน 500 ตัวอย่าง เพื่อศึกษาความต้องการ พฤติกรรมการเลือกซื้อหรือใช้สินค้าและบริการ โดยประเมินความพึงพอใจและแนวโน้มการตัดสินใจของผู้บริโภคชาวลาว ผลการศึกษาพบว่า “เสื้อผ้า” คือสินค้าที่ผู้บริโภคชาวลาวซื้อมากที่สุด คิดเป็น 40% เนื่องจากราคาต่อหน่วยไม่สูง มีความสะดวกในการซื้อหา โดยอิทธิพลจากสื่อไทยด้านแฟชั่นที่เปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ มีผลต่อการตัดสินใจซื้อของผู้บริโภคชาวลาวเป็นอย่างมาก รองลงมาคืออุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ 26% โดยสินค้าในกลุ่มดังกล่าวกำลังเป็นที่นิยม ซึ่งสอดคล้องกับแนวโน้มของโลก และสินค้าจากไทยได้รับความเชื่อมั่นในเรื่องคุณภาพ นอกจากนี้อะไหล่รถยนต์ รวมถึงยางรถยนต์ ถือว่าเป็นสินค้าใหม่ที่กำลังเติบโตอย่างมากในประเทศลาว เนื่องมาจากการเติบโตด้านรายได้ ส่งผลสินค้าและบริการเกี่ยวกับรถยนต์จากไทยได้รับความนิยม คิดเป็น 14%

ภาคบริการของ SMEs ไทยที่ผู้บริโภคลาวใช้บ่อยที่สุด คือ ร้านอาหาร คิดเป็น 61% โดยเฉพาะร้านสไตล์โมเดิร์นในฝั่งไทยแถบ จ.อุดรธานี ซึ่งมีศูนย์การค้าและคอมมูนิตี้มอลล์หลายแห่ง แม้พฤติกรรมผู้บริโภคคนลาวจะนิยมทำอาหารที่บ้าน แต่แนวโน้มการรับประทานอาหารนอกบ้านกำลังเติบโตและได้รับความนิยม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเขตเศรษฐกิจ อย่างเช่น เวียงจันทน์ เช่นเดียวกับร้านกาแฟ ซึ่งได้รับความนิยมเป็นอับดับสองคิดเป็น 18% แม้กาแฟดั้งเดิมของลาวจะมีชื่อเสียงในเรื่องของรสชาติ แต่ปัจจุบันผู้บริโภคเริ่มให้ความใส่ใจในเรื่องบริการและบรรยากาศของร้านมากขึ้น

ส่วนคลินิกเสริมความงามได้รับความนิยม 9% ซึ่งในปัจจุบันมีคลินิกเสริมความงามจากไทย 2-3 แบรนด์ ได้เปิดให้บริการที่ฝั่งลาว โดยเน้นเรื่องผิวหนังเป็นหลัก แต่หากเป็นเรื่องศัลยกรรมตกแต่ง ผู้บริโภคจากลาวจะเลือกใช้บริการที่ฝั่งไทยเป็นหลัก นอกจากนี้บริการติดเครื่องเสียงรถยนต์ สปา และนวดแผนโบราณ เป็นธุรกิจ SMEs ในภาคบริการของไทยที่ได้รับความนิยมในลำดับต่อมา เนื่องจากเป็นบริการที่เน้นกลุ่มผู้มีรายได้สูงเป็นหลัก

การสำรวจความต้องการการตัดสินใจซื้อสินค้าและบริการจากฝั่งไทย พบว่า เสื้อผ้าคือสิ่งที่ผู้บริโภคลาวมีความต้องการให้มีจำหน่ายมากที่สุด คิดเป็น 31% และมีแนวโน้มการตัดสินใจซื้ออยู่ในระดับ 4.37 จากคะแนนเต็ม 10 คะแนน รองลงมา คือ อุปกรณ์ไฟฟ้า อิเล็กทรอนิกส์ อะไหล่รถยนต์ ในส่วนของภาคบริการ พบว่า ร้านอาหารมีระดับความต้องการสูงที่สุด คิดเป็น 50% และมีระดับการตัดสินใจใช้บริการที่ 4.17 รองลงมา คือ ร้านกาแฟ ซึ่งผลจากการวิเคราะห์ความคาดหวัง ความพึงพอใจของผู้บริโภคลาว พบว่า กลุ่มบริการมีความสามารถตอบสนองความพึงพอใจของลูกค้าลาวได้ดีกว่า แต่ประเด็นการทำโปรโมชั่นยังมีคะแนนประเมินต่ำสุดทั้งในด้านสินค้าและบริการ

ผลการศึกษาของ สสว.คงพอเป็นฐานข้อมูลให้ความกระจ่างในการแสวงหาช่องทางธุรกิจให้ SMEs ไทยรุกไปสู่ตลาด สปป.ลาว จึงไม่ไกลเกินฝัน