มะนาวพันธุ์ใหม่"พิจิตร 1"ลูกดก-แข็งแรง

โดย...ชลธิชา ภัทรสิริวรกุล

ปัจจุบันประเทศไทยมีพื้นที่ปลูกมะนาวกว่า 9 หมื่นไร่ มีแหล่งผลิตใหญ่อยู่ใน จ.เพชรบุรี สมุทรสาคร สุราษฎร์ธานี ราชบุรี และพิจิตร เกษตรกรส่วนใหญ่นิยมปลูกมะนาวพันธุ์แป้น ซึ่งเป็นพันธุ์ที่มีความอ่อนแอต่อโรคแคงเกอร์สูงและมีแนวโน้มระบาดรุนแรงเพิ่มขึ้น เห็นได้จากบางช่วงผลผลิตน้อย ส่งผลให้ราคามะนาวขยับตัวสูงถึงลูกละ 8-10 บาท

ล่าสุด กรมวิชาการเกษตรได้ศึกษาและวิจัยปรับปรุงพันธุ์มะนาวพันธุ์ใหม่สำเร็จอีกหนึ่งสายพันธุ์ นั่นคือ “พันธุ์พิจิตร1” ที่ให้ผลผลิตสูง อีกทั้งยังมีความแข็งแรงสามารถต้านทานโรคระบาดได้ดี เพื่อเป็นพันธุ์ทางเลือกสำหรับเกษตรกรใช้ปลูกทดแทนพันธุ์มะนาวที่อ่อนแอต่อโรคแคงเกอร์ได้

ดำรงค์ จิระสุทัศน์ อธิบดีกรมวิชาการเกษตรเล่าถึงที่มาในการปรับปรุงพันธุ์ครั้งนี้ ว่า ปัญหาหลักของเกษตรกรผู้ปลูกมะนาว คือ การระบาดของโรคแคงเกอร์ในแหล่งปลูกมะนาวเพื่อการค้า โดยเฉพาะพันธุ์แป้นรำไพ โรคนี้จะระบาดรุนแรงในช่วงที่อากาศมีความชื้นสูงและฝนตกชุก นอกจากนั้นพันธุ์มะนาวที่เกษตรกรปลูกยังให้ผลผลิตสูงในช่วงฤดูฝนทำให้มะนาวราคาถูกลง เกษตรกรได้รับความเดือดร้อน แต่ช่วงฤดูแล้งมะนาวจะให้ผลผลิตน้อยทำให้ราคาขยับตัวสูงขึ้น ทำให้ผู้บริโภคเดือดร้อนเช่นกัน อนาคตคาดว่ามะนาวพันธุ์พิจิตร 1 จะเป็นพันธุ์ใหม่ที่ตลาดมีความต้องการสูงและมีแนวโน้มสดใสทั้งตลาดภายในและต่างประเทศ

ด้าน ณรงค์ แดงเปี่ยม นักวิชาการเกษตรชำนาญการ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรพิจิตร หนึ่งในทีมนักวิจัยและปรับปรุงพันธุ์มะนาวพันธุ์พิจิตร 1 กล่าวเพิ่มเติมว่าเดิมมะนาวพันธุ์พิจิตร 1 ชื่อพันธุ์ M33 คัดเลือกได้จากการผสมพันธุ์ระหว่างมะนาวพันธุ์แป้นรำไพ ซึ่งเป็นพันธุ์แม่กับมะนาวพันธุ์น้ำหอมเป็นพันธุ์พ่อ โดยดำเนินการปรับปรุงพันธุ์ที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรพิจิตร ตั้งแต่ปี 2539-2543 และในช่วงปี 25492553 ได้ปลูกทดสอบพันธุ์ที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรพิจิตรและศูนย์วิจัยพืชสวนสุโขทัย โดยมีพันธุ์แป้นรำไพ และสายพันธุ์ L4 ซึ่งเป็นลูกผสมระหว่างพันธุ์แป้นรำไพกับพันธุ์หนังคันธุลี เป็นพันธุ์เปรียบเทียบ มะนาวพันธุ์พิจิตร 1 มีลักษณะเด่น คือ มีความต้านทานต่อโรคแคงเกอร์สูง โดยพบอาการของโรคที่ใบประมาณ 17.15% ขณะที่มะนาวพันธุ์แป้นรำไพพบอาการของโรคแคงเกอร์ถึง 78.3% นอกจากนี้มะนาวพันธุ์พิจิตร 1 ยังเจริญเติบโตเร็ว ให้ผลผลิตเร็วและให้ผลผลิตสูงเฉลี่ย 3 ปี 794 กิโลกรัมต่อไร่ สูงกว่าพันธุ์แป้นรำไพที่ให้ผลผลิตเฉลี่ย 104 กิโลกรัมต่อไร่ ทั้งยังให้ผลขนาดใหญ่ น้ำหนักผล 67.2 กรัม ทรงผลแป้นตรงตามความต้องการของตลาด มีปริมาณน้ำคั้นเฉลี่ย 20.5 มิลลิลิตรต่อผล สูงกว่าพันธุ์แป้นรำไพ 17.5% และมีกลิ่นหอมด้วย

หากปลูกในวงท่อซีเมนต์ หลังปลูกประมาณ 8 เดือน มะนาวพันธุ์พิจิตร 1 จะเริ่มให้ผลผลิต กรณีปลูกลงแปลงควรให้ต้นมะนาวเจริญเติบโตสมบูรณ์เต็มที่ก่อน ถ้ามะนาวออกดอกและติดผลเร็วให้เด็ดผลทิ้ง จนกระทั่งต้นมะนาวอายุได้ 1 ปี ค่อยปล่อยให้ติดผลและเก็บเกี่ยวผลผลิตส่งตลาดได้ ในช่วงฤดูแล้งมะนาวพันธุ์พิจิตร 1 จะให้ผลผลิตสูงมาก ต้นอายุ 4 ปีในแปลงจะให้ผลผลิตถึง 1,000 ผลต่อต้น ถ้าปลูกในวงท่อซีเมนต์จะให้ผลผลิต ประมาณ 400 ผลต่อต้น ช่วยให้ผู้บริโภคมีโอกาสซื้อมะนาวราคาถูกลงในช่วงหน้าแล้ง

เกษตรกรสามารถใช้มะนาวพันธุ์นี้ ปลูกทดแทนมะนาวพันธุ์เดิมที่อ่อนแอต่อโรคแคงเกอร์ได้ ช่วยลดต้นทุนค่าสารเคมีป้องกันกำจัดโรคแคงเกอร์ได้ถึง 7080% และได้ผลตอบแทนคุ้มค่าการลงทุน ปัจจุบันจากการแนะนำพันธุ์และเผยแพร่พันธุ์มะนาวพิจิตร 1 ไปสู่เกษตรกร พบว่า เกษตรกรนำพันธุ์ไปปลูกในพื้นที่ต่างๆ แล้วกว่า 4.5 แสนต้นทั่วประเทศ ขณะเดียวกันกันพ่อค้าและแม่ค้าก็ชอบในคุณภาพของมะนาวพันธุ์พิจิตร 1 ด้วย เพราะสามารถวางจำหน่ายได้นานและไม่ช้ำง่าย ถือว่าอนาคตคาดว่า พื้นที่ปลูกมะนาวพันธุ์พิจิตร 1 จะขยายตัวเพิ่มขึ้นและมีศักยภาพทางการตลาดสูงขึ้นทั้งในและต่างประเทศ

หากสนใจเกี่ยวกับมะนาวพันธุ์พิจิตร 1 สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรพิจิตร จ.พิจิตร โทร. 05-699-0035,05-699-0040