เบื้องหลังคดีฉาว"สหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนคลองจั่น"

การสั่งอายัดและดำเนินคดีกับผู้บริหารสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนคลองจั่น ในข้อหาการยักยอกเงิน 1.2 หมื่นล้านบาท ถือว่าเป็นข่าวที่สั่นสะเทือนวงการสหกรณ์มากที่สุดเป็นประวัติการณ์ ถึงแม้ว่าที่ผ่านจะมีข่าวฉาวการโกงเงินสหกรณ์ต่างๆ ออกมาอย่างต่อเนื่องก็ตาม

จุดระเบิดถล่มสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนคลองจั่น และมีการสาวไส้ฟ้องร้องกล่าวหา ศุภชัย ศรีศุภอักษร ประธานสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนคลองจั่น ยักยอกเงิน 1.2 หมื่นล้านบาท

จุดเริ่มต้นคดีฉาวโฉ่นี้เริ่มจากการแย่งชิงอำนาจระหว่าง 2 ขั้ว คือ มณฑล กันล้อม กับ ศุภชัย ศรีศุภอักษร โดยในช่วงที่มณฑลเป็นประธานสหกรณ์ ได้มีการเปิดประเด็นความไม่โปร่งใสการบริหารงานของศุภชัยในช่วงการดำรงตำแหน่งเป็นประธานสหกรณ์ ในระหว่างปี 2552-2554

โดยเมื่อวันที่ 2 เม.ย. 2556 มณฑลได้ส่งหนังสือเวียนถึงสมาชิกสหกรณ์ หนังสือเรื่องแจ้งผลการกำกับดูแลการปฏิบัติของสหกรณ์ โดยลงวันที่ 7 ก.พ. 2556 มีใจความว่า จากผลการตรวจบัญชีของสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนคลองจั่น พบการปล่อยสินเชื่อที่ผิดระเบียบและมีข้อน่าสงสัย 2 ประเด็นหลัก คือ 1.การปล่อยกู้ 27 ราย เป็นยอดหนี้ 1.2 หมื่นล้านบาท โดยลูกหนี้ทุกรายไม่มีการถือหุ้นตามข้อบังคับของสหกรณ์ บางรายหลักทรัพย์ค้ำประกันไม่ครอบคลุมกับมูลหนี้ บางรายเป็นการค้ำประกันเงินกู้ด้วยบุคคล และมี 2 รายที่ไม่มีหลักประกันหนี้ รวมทั้งลูกหนี้ชำระหนี้ไม่เป็นไปตามกำหนดที่ระบุไว้ในสัญญากู้

ประเด็นที่ 2 คือ ศุภชัยเป็นลูกหนี้เงินยืมทดรอง 3,300 ล้านบาท ซึ่งไม่มีการระบุวัตถุประสงค์ในการยืมเงิน และไม่ได้กำหนดเวลาในการชำระคืนด้วย

จากนั้นสถานการณ์ในเดือน เม.ย. สหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนฯ เริ่มระส่ำ มีสมาชิกจำนวนมากติดต่อขอถอนเงินปันผล แต่ก็ไม่สามารถถอนเงินได้

ต่อมาวันที่ 20 เม.ย. มณฑล อดีตประธานกรรมการสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนฯ พร้อมทีมผู้บริหารสหกรณ์ ชุดที่ 28 เดินทางเข้าพบ พ.ต.อ.ประสพโชค พร้อมมูล รอง ผบก.ป. เพื่อร้องขอความเป็นธรรมและขอความคุ้มครองกรณีถูกกลุ่มผู้ไม่หวังดีขู่คุกคามและขัดขวางการดำเนินงาน จนทำให้เกิดอุปสรรคต่อการบริหารงานภายในสหกรณ์ พร้อมกับแจ้งความดำเนินคดีอาญาและแพ่งศุภชัยและพวก ในข้อหายักยอกทรัพย์ 1.2 หมื่นล้านบาท

ครั้นถึงวันที่ 28 พ.ค. มีการประชุมใหญ่วิสามัญประจำปี 2555 ครั้งที่ 1/2555 ปรากฏว่าที่ประชุมได้เลือกศุภชัย ดำรงตำแหน่งประธานกรรมการฯ ทุกอย่างทำท่าว่าจะจบ แต่ไม่จบ

วันที่ 30 พ.ค. ปฏิพันธ์ จันทรภูติ อดีตที่ปรึกษาสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนฯ พร้อมสมาชิกประมาณ 10 คน ได้หอบเอกสาร 2 ลังกระดาษ เข้ายื่นหนังสือต่อ ธาริต เพ็งดิษฐ์ อธิบดีกรมสอบสวนคดีพิเศษ (ดีเอสไอ) เพื่อร้องทุกข์กล่าวโทษผู้บริหารสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนฯ และขอให้ดีเอสไอดำเนินการสอบสวนคดียักยอกทรัพย์หรือฉ้อโกงทรัพย์ของสหกรณ์เป็นเงินกว่า 1.2 หมื่นล้านบาท

เป็นการเดินเรื่องโดยที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ในฐานะเป็นหน่วยงานที่กำกับดูแลสหกรณ์ และกรมตรวจบัญชีสหกรณ์ไม่มีการตรวจพบความผิดปกติ แต่ก็ไม่สามารถดำเนินการใดๆ เพราะมีเส้นใหญ่ ทำให้ข้าราชการประจำเกรงกลัว เพียงแต่พยายามเป็นตัวกลางไกล่เกลี่ยที่จะยุติปัญหาของสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนฯ เพราะไม่มีใครกล้าที่จะเข้าไปแตะ เพราะผู้บริหารสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนฯ ปัจจุบันมีความชิดใกล้ชิดกับอดีตนักการเมืองหญิงชื่อดัง ชื่อย่อ ส. ถึงขนาดมีการตั้งให้เกียรติชื่อห้องในยู ทาวเวอร์ จึงต้องยืมมือดีเอสไอและสำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ปปง.) เข้าไปจัดการ

ในที่สุดวันที่ 10 ก.ค.ที่ผ่านมา ดีเอสไอพร้อมกับ ปปง.เดินทางไปที่สำนักงานสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนฯ เข้าไปค้นหาเอกสารหลักฐานเพิ่มเติมในคดีการยักยอกเงิน 1.2 หมื่นล้านบาท

ขณะเดียวกัน ปปง.ได้ยึดและอายัดทรัพย์สินของศุภชัย 336 รายการ โดยเป็นที่ดินในพื้นที่ จ.กาญจนบุรี ปทุมธานี พิจิตร อุทัยธานี นครสวรรค์ พระนครศรีอยุธยา ฉะเชิงเทรา ชลบุรี นครราชสีมา เชียงราย และกรุงเทพมหานคร 319 แปลง เนื้อที่กว่า 6,000 ไร่ มูลค่ากว่า 2,000 ล้านบาท รถยนต์ 8 คัน มูลค่าประมาณ 4 ล้านบาท และเงินฝากในบัญชีธนาคาร จำนวน 9 บัญชี ประมาณ 1 ล้านบาท แต่นี่เป็นเพียงฉากแรกที่จะเริ่มสาวไส้กระบวนการยักยอกกว่า 1.2 หมื่นล้านบาท

หากย้อนไปดูประวัติการก่อตั้งสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนคลองจั่น จัดตั้งเมื่อวันที่ 4 ธ.ค. 2526 ถือกำเนิดขึ้นจากผู้นำ 3 คน คือ วิวัฒน์ พัฒนศักดิ์สุธี มณฑล กันล้อม และศุภชัย ศรีศุภอักษร ผลัดกันเป็นประธานสหกรณ์ โดยส่วนใหญ่ศุภชัยจะดูด้านการเงินและการลงทุน

จนสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนฯ มีการเติบโตที่สูงมาก เนื่องจากใช้กลยุทธ์ดอกเบี้ยสูงมากที่จะระดมเงิน

ข้อมูลทางการเงินประจำปี 2555 มีสมาชิกสามัญและสมทบ 52,683 คน สินทรัพย์ 21,790 ล้านบาท เงินรับฝาก 14,484 ล้านบาท เงินให้กู้ยืม 15,073 ล้านบาท รายได้ 2,011 ล้านบาท รายจ่าย 1,576 ล้านบาท กำไรสุทธิ 436 ล้านบาท ถือว่ามีสมาชิกและสินสินทรัพย์อันดับหนึ่งของสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนฯ ทั้งหมดที่มี 561 แห่ง

การอายัดทรัพย์สหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนคลองจั่น จึงสะเทือนไปทั่วทั้งวงการ เพราะที่นี่คือแหล่งพักเงินกินดอกเบี้ยของสหกรณ์ทั่วประเทศ และบรรดาข้าราชการทั่วประเทศก็นำเงินมาฝากไว้จำนวนมาก

เมื่อเกิดปรากฏการณ์ยักยอกเงิน 1.2 หมื่นล้านบาท ซึ่งยังไม่รู้ว่าจะจริงหรือไม่ แต่เงินฝากในสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนฯ แห่งนี้ของสมาชิกร่วม 5 หมื่นคน ได้ถูกยึดเป็นตัวประกันเรียบร้อยแล้ว

คำถามคือ หน่วยงานที่กำกับดูแลสหกรณ์ไปทำอะไรอยู่ ปล่อยให้การโกงในระบบสหกรณ์มาบ่อนทำลายความเชื่อมั่นและต่อกระทบต่อภาพรวมสหกรณ์ทั้งระบบที่มีกว่า 1.35 หมื่นแห่งทั่วประเทศ สินทรัพย์กว่า 2 ล้านล้านบาท และมีสมาชิกเกี่ยวข้องกว่า 11.11 ล้านคน

นี่คือโจทย์ใหญ่ที่ต้องสะสาง