โอนสิทธิเรียกร้องในการรับเงินแล้วเพิกถอนไม่ได้

ถ้ามีการโอนสิทธิเรียกร้องแล้วตามกฎหมาย (ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์) ไม่สามารถยกเลิกได้ถ้าการโอนสมบูรณ์แล้ว เจ้าหนี้จึงนิยมใช้เป็นเครื่องมือในการทวงหนี้ที่ดีและได้ผลในปัจจุบัน

เจ้าหนี้ที่ขายสินค้าให้กับผู้รับเหมา นำวิธีการโอนสิทธิเรียกร้องไปใช้ได้ทันที และถือว่าเป็นการบริหารความเสี่ยงที่ดีมาก และมีโอกาสได้รับชำระหนี้ค่อนข้างแน่นอน ถ้าลูกหนี้ไม่ผิดสัญญากับเจ้าของโครงการหรือส่วนราชการ สาระสำคัญในหนังสือบอกกล่าวโอนสิทธิเรียกร้องควรต้องมี มีดังนี้

1.ข้อความระบุว่า มีการโอนสิทธิเรียกร้องกันตามสัญญาใด

2.จำนวนมูลหนี้ที่จะโอนสิทธิเรียกร้องมีจำนวนเท่าใด

3.เงื่อนไขและเงื่อนเวลาในการชำระเงินตามสิทธิเรียกร้อง

4.ข้อความที่ระบุอย่างชัดเจนให้ผู้รับโอนเป็นผู้ทรงสิทธิในการรับเงินทั้งหมดตามงวดงานต่างๆ ที่ตกลงกัน

5.สัญญาจ้างระหว่างลูกหนี้กับเจ้าของโครงการหรือส่วนงานราชการจะต้องระบุไว้ให้ชัดเจน

6.ลูกหนี้ยังคงมีหน้าที่ต้องปฏิบัติตามสัญญาที่ทำไว้กับทางราชการหรือเจ้าของโครงการ หากฝ่าฝืนยังต้องมีการชำระค่าเสียหายและค่าปรับ ซึ่งอาจส่งผลให้ผู้รับโอนสิทธิเรียกร้องได้รับชำระหนี้ไม่ครบถ้วน

7.เจ้าหนี้ ลูกหนี้ และเจ้าของโครงการ หรือส่วนงานราชการ ทั้งสามฝ่ายต้องมีการลงนามให้ชัดเจน

เมื่อสัปดาห์ที่แล้วมีผู้รับเหมาไปรับงานกับทางราชการในวงเงินหลายล้านบาท และได้มีการโอนสิทธิเรียกร้องในการรับเงินให้กับเพื่อน ซึ่งรู้จักกับผู้มีอำนาจให้การจ่ายเงินของส่วนราชการ แต่ปรากฏว่าผู้ที่รับโอนสิทธิเรียกร้องไปรับเงินและนำเงินไปใช้ประโยชน์ส่วนตัว และไม่ชำระเงินคืนให้กับผู้โอนสิทธิเรียกร้อง

เมื่อทวงถามแต่เพิกเฉย หลังจากนั้นผู้รับเหมาได้ทำหนังสือเพื่อขอยกเลิกหนังสือบอกกล่าวโอนสิทธิเรียกร้องไปยังส่วนราชการ แต่ทางราชการแจ้งว่า หนังสือบอกกล่าวโอนสิทธิเรียกร้องมีผลตามกฎหมายแล้ว จึงไม่สามารถยกเลิกได้ เว้นแต่จะได้รับความยินยอมจากผู้ได้รับโอนสิทธิ

ทางแก้ของผู้รับโอนสิทธิเรียกร้องในกรณีดังกล่าว คือ ต้องดำเนินคดีอาญากับผู้ที่รับโอนสิทธิเรียกร้องไปรับเงิน และเบียดบังเอาเงินไปเป็นประโยชน์ส่วนตัวในข้อหายักยอกทรัพย์ ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 352 ซึ่งมีบทลงโทษจำคุกและอาจจะต้องฟ้องผู้รับโอนสิทธิเรียกร้องที่โต้แย้งสิทธิให้ชดใช้ค่าเสียหายและคืนเงิน และให้ถือเอาคำพิพากษาของศาลแทนการแสดงเจตนาต่อไป

ดังนั้น ถ้าท่านจะโอนสิทธิเรียกร้องของท่านไปรับเงินแทนท่าน จะต้องมั่นใจว่าไม่โกงท่าน เพราะโอนแล้วไม่สามารถเพิกถอนได้

กรณีดังกล่าว ผู้รับโอนสิทธิเรียกร้องอ้างว่า สนิทสนมกับผู้มีอำนาจในการจ่ายเงิน หากมีการโอนสิทธิจะทำให้ได้รับเงินเร็วขึ้น แต่เมื่อโอนไปแล้ว ทำให้ไม่ได้เงิน แต่ต้องสูญเงินแทน (หนีเสือปะจระเข้ ขึ้นต้นไม้ปะรังแตน)

ตัวบทกฎหมายที่เกี่ยวข้องเกี่ยวกับการโอนสิทธิเรียกร้อง

มาตรา 303 สิทธิเรียกร้องนั้นท่านว่าจะพึงโอนกันได้ เว้นไว้แต่สภาพแห่งสิทธินั้นเองจะไม่เปิดช่องให้โอนกันได้

ความที่กล่าวมานี้ย่อมไม่ใช้บังคับ หากคู่กรณีได้แสดงเจตนาเป็นอย่างอื่น การแสดงเจตนาเช่นว่านี้ ท่านห้ามมิให้ยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้บุคคลภายนอกผู้กระทำการโดยสุจริต

มาตรา 304 สิทธิเรียกร้องเช่นใด ตามกฎหมายศาลจะสั่งยึดไม่ได้ สิทธิเรียกร้องเช่นนั้น ท่านว่าจะโอนกันหาได้ไม่

มาตรา 305 เมื่อโอนสิทธิเรียกร้องไป สิทธิจำนองหรือจำนำที่มีอยู่เกี่ยวพันกับสิทธิเรียกร้องนั้นก็ดี สิทธิอันเกิดขึ้นแต่การค้ำประกันที่ให้ไว้เพื่อสิทธิเรียกร้องนั้นก็ดี ย่อมตกไปได้แก่ผู้รับโอนด้วย

อนึ่ง ผู้รับโอนจะใช้บุริมสิทธิใดๆ ที่ตนมีอยู่เกี่ยวด้วยสิทธิเรียกร้องในกรณีบังคับยึดทรัพย์หรือล้มละลายนั้นก็ได้

มาตรา 306 การโอนหนี้อันจะพึงต้องชำระแก่เจ้าหนี้คนหนึ่งโดยเฉพาะเจาะจงนั้น ถ้าไม่ทำเป็นหนังสือ ท่านว่าไม่สมบูรณ์ อนึ่ง การโอนหนี้นั้นท่านว่าจะยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้ลูกหนี้หรือบุคคลภายนอกได้ แต่เมื่อได้บอกกล่าวการโอนไปยังลูกหนี้หรือลูกหนี้จะได้ยินยอมด้วยในการโอนนั้น คำบอกกล่าวหรือความยินยอมเช่นว่านี้ท่านว่าต้องทำเป็นหนังสือ

ถ้าลูกหนี้ทำให้พอแก่ใจผู้โอนด้วยการใช้เงิน หรือด้วยประการอื่นเสียแต่ก่อนได้รับบอกกล่าว หรือก่อนได้ตกลงให้โอนไซร้ ลูกหนี้นั้นก็เป็นอันหลุดพ้นจากหนี้

มาตรา 307 ถ้าพิพาทอ้างสิทธิในการโอนต่างราย โอนรายใดได้บอกกล่าวหรือตกลงกันก่อน โอนรายนั้นมีสิทธิดีกว่าโอนรายอื่นๆ

มาตรา 308 ถ้าลูกหนี้ได้ให้ความยินยอมดังกล่าวมาในมาตรา 306 โดยมิได้อิดเอื้อน ท่านว่าจะยกข้อต่อสู้ที่มีต่อผู้โอนขึ้นต่อสู้ผู้รับโอนนั้นหาได้ไม่ แต่ถ้าเพื่อจะระงับหนี้นั้นลูกหนี้ได้ใช้เงินให้แก่ผู้โอนไปไซร้ ลูกหนี้จะเรียกคืนเงินนั้นก็ได้ หรือถ้าเพื่อการเช่นกล่าวมานั้น ลูกหนี้รับภาระเป็นหนี้อย่างใดอย่างหนึ่งขึ้นใหม่ต่อผู้โอน จะถือเสมือนหนึ่งว่าหนี้นั้นมิได้ก่อขึ้นเลยก็ได้

ถ้าลูกหนี้เป็นแต่ได้รับคำบอกกล่าวการโอน ท่านว่าลูกหนี้มีข้อต่อสู้ผู้โอนก่อนเวลาที่ได้รับคำบอกกล่าวนั้นฉันใด ก็จะยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้แก่ผู้รับโอนได้ฉันนั้น ถ้าลูกหนี้มีสิทธิเรียกร้องจากผู้โอน แต่สิทธินั้นยังไม่ถึงกำหนดในเวลาบอกกล่าวไซร้ ท่านว่าจะเอาสิทธิเรียกร้องนั้นมาหักกลบลบกันก็ได้ หากว่าสิทธินั้นจะได้ถึงกำหนดไม่ช้ากว่าเวลาถึงกำหนดแห่งสิทธิเรียกร้องอันได้โอนไปนั้น