รับ-จ่ายเงินด้วยเช็ค
การขายสินค้าหรือให้บริการสำหรับบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคล หรือบุคคลธรรมดาที่เป็นผู้ประกอบการรายใหญ่ จะมีการรับชำระเงินหรือจ่ายเงินด้วยเช็ค หรือโอนเงินผ่านธนาคาร ซึ่งเป็นวิธีที่สะดวก ปลอดภัยทั้งผู้รับและผู้จ่ายเงิน ไม่ต้องกังวลว่าจะถูกยักยอกจากพนักงานหรือจากผู้ประสงค์ร้าย หากถือเงินสดเป็นจำนวนมากอาจถูกทำร้ายถึงขั้นเสียชีวิตตามที่เป็นข่าวอยู่บ่อยครั้ง การใช้เช็คที่มิใช่แคชเชียร์เช็ค หรือมิใช่เช็คที่ธนาคารค้ำประกัน อาจจะมีปัญหาเรื่องเช็คเด้ง ไม่สามารถเรียกเก็บเงินได้เท่านั้น
การขายสินค้าหรือให้บริการสำหรับบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคล หรือบุคคลธรรมดาที่เป็นผู้ประกอบการรายใหญ่ จะมีการรับชำระเงินหรือจ่ายเงินด้วยเช็ค หรือโอนเงินผ่านธนาคาร ซึ่งเป็นวิธีที่สะดวก ปลอดภัยทั้งผู้รับและผู้จ่ายเงิน ไม่ต้องกังวลว่าจะถูกยักยอกจากพนักงานหรือจากผู้ประสงค์ร้าย หากถือเงินสดเป็นจำนวนมากอาจถูกทำร้ายถึงขั้นเสียชีวิตตามที่เป็นข่าวอยู่บ่อยครั้ง การใช้เช็คที่มิใช่แคชเชียร์เช็ค หรือมิใช่เช็คที่ธนาคารค้ำประกัน อาจจะมีปัญหาเรื่องเช็คเด้ง ไม่สามารถเรียกเก็บเงินได้เท่านั้น
ผู้ประกอบการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มมักปฏิบัติผิดพลาดบ่อยครั้งเกี่ยวกับวิธีปฏิบัติทางภาษีในเรื่องของการออกใบกำกับภาษี เมื่อได้รับเช็คชำระค่าสินค้าหรือค่าบริการ ควรจะออกใบกำกับภาษีโดยระบุวัน เดือน ปีใด และผู้ประกอบการที่ชำระค่าบริการที่มีหน้าที่หักภาษี ณ ที่จ่าย ต้องหักภาษีในวัน เดือน ปี ที่ระบุบนเช็ค หรือหักภาษีในวัน เดือน ปี ที่ส่งมอบเช็คกันแน่
วิธีปฏิบัติที่ถูกต้องในการออกใบกำกับภาษีและการหักภาษีเงินได้ ณ ที่จ่าย สรุปได้ดังนี้
การออกใบกำกับภาษีของผู้ประกอบการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม
กรณีขายสินค้าทั่วไป ความรับผิดภาษีมูลค่าเพิ่มจะเกิดขึ้นเมื่อส่งมอบสินค้า เว้นแต่จะได้โอนกรรมสิทธิ์หรือได้รับชำระราคาก่อนส่งมอบสินค้า ความรับผิดก็จะเกิดขึ้นก่อน หากได้รับชำระราคาด้วยเช็คที่ระบุวัน เดือน ปี ก่อนวันที่ส่งมอบสินค้า หรือก่อนวันโอนกรรมสิทธิ์สินค้า ความรับผิดภาษีมูลค่าเพิ่มก็จะเกิดขึ้นในวัน เดือน ปี ที่ระบุไว้บนเช็ค ผู้ประกอบการต้องออกใบกำกับภาษี ตามวัน เดือน ปี ที่ได้ระบุไว้บนเช็ค สำหรับการให้บริการที่ได้รับชำระค่าบริการด้วยเช็คจะต้องออกใบกำกับภาษีตามวัน เดือน ปี ที่ระบุไว้บนเช็คเท่านั้น เว้นแต่ได้ออกใบกำกับภาษีก่อนวัน เดือน ปี ที่ได้ระบุไว้บนเช็ค
ในทางปฏิบัติจริง ผู้ประกอบการที่ขายสินค้าหรือให้บริการมักจะได้รับชำระค่าสินค้าหรือค่าบริการด้วยเช็คที่ได้ระบุวัน เดือน ปี ที่ล่วงเลยผ่านมาแล้ว
กรณีเช่นนี้ การออกใบกำกับภาษีจะระบุวัน เดือน ปีใด จึงจะถูกต้อง
กรมสรรพากรได้มีคำสั่งกรมสรรพากรที่ ป.51/2537 ใช้เป็นแนวทางในการออกใบกำกับภาษีสำหรับผู้ประกอบการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม กรณีได้รับชำระค่าสินค้าหรือค่าบริการด้วยเช็คที่ได้ระบุวัน เดือน ปี ที่ล่วงเลยเวลาผ่านมาแล้ว ดังนี้
1.กรณีผู้ประกอบการได้รับเช็คจากรัฐบาล องค์การรัฐบาล เทศบาล และองค์การบริหารส่วนท้องถิ่น ผู้ประกอบการสามารถออกใบกำกับภาษีโดยระบุวัน เดือน ปี ที่ตนเองได้รับเช็คได้
2.กรณีผู้ประกอบการได้รับเช็คจากบุคคลธรรมดา บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคล หรือนิติบุคคลอื่น ผู้ออกเช็คจะต้องออกหนังสือรับรองว่าได้ส่งมอบเช็คให้ผู้ประกอบการเมื่อวัน เดือน ปีใด และส่งมอบหนังสือในวันเดียวกับที่ส่งมอบเช็คนั้น ผู้ประกอบการสามารถออกใบกำกับภาษีโดยระบุวัน เดือน ปี ที่ตนเองได้รับเช็คได้
ผู้ประกอบการได้รับเช็คที่ระบุวัน เดือน ปี ที่ล่วงเลยเวลาผ่านมาแล้ว โดยปกติต้องออกใบกำกับภาษีตามวัน เดือน ปี ที่ระบุไว้บนเช็ค แต่ถ้าต้องการออกใบกำกับภาษีในวัน เดือน ปี ที่ได้รับมอบเช็ค จะต้องเข้าเงื่อนไขตามข้อ 1 หรือข้อ 2 ที่กล่าวมาข้างต้น
2.ภาษีเงินได้ ณ ที่จ่าย ผู้ประกอบการที่ชำระค่าบริการด้วยเช็ค บางกรณีมีหน้าที่หักภาษีเงินได้ ณ ที่จ่ายตามที่กฎหมายกำหนด โดยจะต้องหักภาษีในวัน เดือน ปี ที่ระบุไว้บนเช็ค หากเป็นเช็คที่ได้ระบุวัน เดือน ปี ที่ได้ล่วงเลยเวลาผ่านมาแล้วก่อนวัน เดือน ปี ที่ส่งมอบเช็คให้แก่ผู้ให้บริการ สามารถหักภาษีในวัน เดือน ปี ที่ส่งมอบเช็คได้หรือไม่ คำตอบก็คือ ไม่สามารถทำได้ ผู้จ่ายเงินค่าบริการต้องหักภาษีตามวัน เดือน ปี ที่ระบุไว้บนเช็คเท่านั้น เหตุที่เป็นเช่นนั้นเพราะการหักภาษีเงินได้ ณ ที่จ่ายใช้เกณฑ์เงินสด และไม่มีแนวทางปฏิบัติเช่นเดียวกับใบกำกับภาษี
การรับชำระค่าสินค้าหรือค่าบริการด้วยเช็คของผู้ประกอบการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม พึงระวังเกี่ยวกับการออกใบกำกับภาษี สำหรับผู้จ่ายเงินที่ชำระค่าบริการพึงระวังการหักภาษีเงินได้ ณ ที่จ่ายตามที่กฎหมายกำหนด หากปฏิบัติผิดพลาดแล้วอาจเสียเงินมากกว่าที่ควรจะเสีย สวัสดีครับ