ฮ่องกงเตรียมใช้หุ่นยนต์สุนัข ฉีดพ่นยาฆ่าแมลงเพื่อขจัดยุงลาย
ฮ่องกงทดลองใช้หุ่นยนต์สุนัขติด AI ฉีดพ่นยาฆ่าแมลงและตรวจจุดน้ำขังแบบเรียลไทม์ หวังลดการระบาดของชิคุนกุนยาและไข้เลือดออกในพื้นที่เข้าถึงยาก
KEY
POINTS
- ฮ่องกงนำหุ่นยนต์สุนัขมาใช้ฉีดพ่นยาฆ่าแมลงเพื่อควบคุมการระบาดของโรคจากยุงลาย เช่น ชิคุนกุนยาและไข้เลือดออก
- หุ่นยนต์ถูกออกแบบมาเพื่อเข้าถึงพื้นที่สูงชันและอันตรายที่เจ้าหน้าที่เข้าถึงได้ยาก ช่วยลดความเสี่ยงและเพิ่มความปลอดภัย
- หุ่นยนต์สุนัขติดตั้งกล้อง AI และเซ็นเซอร์เพื่อตรวจจับแหล่งน้ำขังที่เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุง และส่งข้อมูลกลับมาแบบเรียลไทม์
ปัจจุบันเทคโนโลยีหุ่นยนต์กำลังเฟื่องฟูและได้รับความสนใจกว้างขวางในหลายประเทศ โดยเฉพาะจีนที่เป็นตัวตั้งตัวตีจนเริ่มก้าวเข้ามามีบทบาทเป็นผู้นำตลาด จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่หุ่นยนต์จะเริ่มถูกผลักดันให้นำไปใช้งานในหลายอุตสาหกรรม ทั้งเพื่อทดแทนแรงงานที่น้อยลงและแบ่งเบาภาระงานที่อันตราย
นำไปสู่แนวคิดในการนำหุ่นยนต์สุนัขมาใช้ในการฉีดพ่นยาฆ่าแมลงโดยเฉพาะ
ฮ่องกงใช้หุ่นยนต์สุนัขรับมือชิคุนกุยากับไข้เลือดออก
แนวคิดนี้มาจาก Food and Environmental Hygiene Department(FEHD) หน่วยงานรักษาสุขอนามัยสาธารณะภายในฮ่องกง กับการนำเอาหุ่นยนต์สุนัขมาใช้ในการฉีดพ่นยาฆ่าแมลง เพื่อบรรเทาปัญหาโรคระบาดจากยุงลายที่กำลังแพร่ระบาดภายในพื้นที่
ตัวหุ่นยนต์สุนัขไม่มีการยืนยันข้อมูลแน่ชัดว่านำต้นแบบมาจากบริษัทใด แต่ได้รับการกำหนดสเปคขั้นต่ำที่ให้สามารถเดินบนพื้นผิวขรุขระลาดชัน แบกน้ำหนักได้ 20 กิโลกรัม และต้องกันน้ำกันฝุ่นระดับ IP67 ขึ้นไป เพื่อรองรับการทำงานทุกสภาพแวดล้อม จากนั้นจึงนำมาดัดแปลงผ่านโครงการ I&T Solution เพื่อติดตั้งอุปกรณ์ให้สอดคล้องกับภารกิจ
นอกจากอุปกรณ์สำหรับฉีดพ่นยาฆ่าแมลงแล้ว ส่วนที่ได้รับการติดตั้งเช่นกันคือ กล้อง AI และเซ็นเซอร์ ที่จะช่วยตรวจสอบแหล่งน้ำขังที่อาจเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุง แล้วส่งข้อมูลที่ได้กลับไปหาทีมสาธารณสุขแบบเรียลไทม์ เพื่อจัดทำแผ่นที่ความเสี่ยงที่อาจเกิดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงภายในพื้นที่
ตัวระบบที่ติดตั้งยังรองรับการนำ AI เข้ามาประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูลได้หลายรูปแบบ ทั้งอุณหภูมิ ปริมาณน้ำฝน ความชื้น ไปจนข้อมูลแพร่ระบาดในอดีต เพื่อนำข้อมูลทั้งหมดมาคาดการณ์ความเป็นไปได้ที่ของพื้นที่เสี่ยงที่จะเกิดการแพร่ระบาดและขยายพันธุ์ของประชากรยุง
นี่จึงถือเป็นแนวคิดน่าสนใจที่อาจช่วยแก้โรคที่เกิดจากยุงซึ่งมักแพร่ระบาดตามฤดูกาลแทบทุกปี
ข้อดีของหุ่นยนต์สุนัขสู่ความเป็นไปได้ในอนาคต
สำหรับฮ่องกงการหันมาเอาจริงเอาจังในการจัดการแพร่ระบาดของยุงไม่ใช่เรื่องแปลก ในช่วงปีที่ผ่านมาเริ่มมีการแพร่ระบาดในท้องถิ่นอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะชิคุนกุนยาที่ในปี 2025 ไม่เพียงแค่พบเคสแต่ยังเริ่มตรวจพบการระบาดภายในท้องถิ่นกว่า 54 ราย และตามหลักการระบาดวิทยามีแนวโน้มในการขยายตัวสูง
ที่เป็นแบบนี้เนื่องจากเดิมฮ่องกงมี ยุงลายสวน หรือ Aedes albopictus แพร่กระจายอยู่ทั่วไป พร้อมสำหรับการเป็นพาหะนำโรคจากยุงเป็นอย่างมาก เมื่อพบเคสการระบาดภายในประเทศจึงมีโอกาสที่จะขยายตัวเป็นวงกว้าง จึงนำไปสู่แนวคิดการนำหุ่นยนต์สุนัขมาฉีดพ่นยาฆ่าแมลงในที่สุด
สำหรับคนไทยเราอาจคุ้นเคยกับการใช้เจ้าหน้าที่ ฉีดพ่นยาฆ่าแมลงเป็นหลัก แต่ฮ่องกงเองก็มีเหตุผลในหลายด้าน แรกสุดคือ ด้านความปลอดภัย การใช้งานหุ่นยนต์จะลดโอกาสที่เจ้าหน้าที่จะเกิดลมแดดระหว่างปฏิบัติงาน รวมถึงความเสี่ยงในการสัมผัสสารเคมีอันตราย ช่วยลดภาระงานและปัญหาสุขภาพที่อาจจะเกิดขึ้น
ภูมิประเทศเองก็เป็นอีกสาเหตุ เนื่องจากฮ่องกงอุดมไปด้วยพื้นนที่ภูเขาสูงชันที่อยู่ติดกับตึกระฟ้า ทำให้เกิดไหล่เขา ร่องน้ำ หรือซอกหินที่มีน้ำขังสะสม แต่สามารถเข้าถึงจากการเดินเท้าได้ยาก หากฝืนส่งคนเข้าไปพร้อมถังสารเคมีในสภาพอากาศร้อนอบอ้าวอาจเป็นการเพิ่มความเสี่ยงต่อเจ้าหน้าที่ การใช้งานหุ่นยนต์สุนัขจึงสมเหตุสมผลกว่า
อีกหนึ่งจุดเด่นที่ดีไม่แพ้กันคือ หุ่นยนต์มี AI ช่วยตรวจสอบน้ำขังที่แม่นยำ จึงสามารถบันทึกและจัดทำแผนที่แบบเรียลไทม์ ช่วยประหยัดเวลาในการฉีดพ่นครั้งถัดไป ข้อมูลเชิงดิจิทัลที่ได้ยังสามารถนำไปจัดทำพื้นที่แพร่ระบาดสำหรับรับมือวิกฤติทางสาธารณสุขที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคตได้ด้วย
นี่เป็นเหตุผลให้ฮ่องกงเริ่มนำเอาหุ่นยนต์สุนัขมาใช้ในการใช้ในการรับมือชิคุนกุนยาและยุงลายอย่างจริงจัง
ปัจจุบันหุ่นยนต์สุนัขเหล่านี้ยังอยู่ในช่วงการทดสอบ โดยถูกส่งไปปฏิบัติการบนเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติ Tsing Yi แหล่งปีนเขาในฮ่องกงที่มีรายงานตรวจพบผู้ป่วยที่ถูกยุงกัด แต่มีสภาพแวดล้อมยากต่อการเข้าถึง ตัวหุ่นปฏิบัติหน้าที่สูงชันที่เป็นอันตรายได้อย่างราบรื่น แม้จะต้องอาศัยการบังคับควบคุมจากระยะไกลในการเข้าถึงพื้นที่รกชัฏอยู่บ้างก็ตาม
ในอนาคตพวกเขายังตั้งใจเชื่อมต่อหุ่นยนต์สุนัขเข้ากับเซ็นเซอร์ทั่วเมือง เพื่อสร้างแผนที่อัจฉริยะในการควบคุมแหล่งแพร่ระบาดยุงทั่วทั้งพื้นที่ต่อไป
ที่มา
https://interestingengineering.com/innovation/mosquito-killing-robot-dogs-hong-kong


