ก้าวใหม่แห่งศึกน่านฟ้า เมื่อ Gripen และเครื่องบินทยอยติดตั้ง AI

ที่ผ่านมาเราได้เห็นการนำ AI และ ปัญญาประดิษฐ์ มาใช้งานในหลายวงการ ช่วยสนับสนุนการทำงานได้รวดเร็ว แบ่งเบาภาระ ไปจนเพิ่มขีดความสามารถโดยรวม จนนำไปสู่การพัฒนาในหลายภาคส่วน แน่นอนว่าอาวุธสงครามก็เป็นหนึ่งในนั้น ทั้งยังอาจล้ำหน้ายิ่งกว่าเทคโนโลยีที่เราใช้กันไปหลายช่วงตัว

 

วันนี้เราจึงมาพูด AI ที่ถูกนำไปใช้ในการทหารอย่างเครื่องบินรบกันเสียหน่อย

 

 

Rattlesnaq ระบบ AI ช่วยหลบขีปนาวุธอัตโนมัติ

 

ผลงานนี้เป็นของ Avioniq บริษัทซอร์ฟแวร์ด้านการบินจากสวีเดน ร่วมกับ BAE Systems ในการพัฒนา Rattlesnaq ระบบ AI บนเครื่องบินรบที่ช่วยสนับสนุนการหลบขีปนาวุธของนักบิน ที่ไม่เพียงแจ้งเตือนเมื่อถูกเล็งเป้าเท่านั้น แต่ยังสามารถประเมินวิถีการยิง และเส้นทางหลบหลีกที่ปลอดภัยไปพร้อมกัน

 

ตัวระบบมีกลไกการทำงานจาก ระบบจำลองขีปนาวุธขั้นสูง ร่วมกับ AI ของบริษัท พร้อมคอมพิวเตอร์รุ่นล่าสุดที่สามารถประมวลผลข้อมูลได้เร็วกว่าเดิม 200 เท่า พร้อมหน้าจอแสดงผลขนาดใหญ่ที่ให้ภาพที่มีความละเอียดคมชัดสูง แม้อยู่ในสภาวะล่อแหลมและมีเมฆทึบหนาแน่นแบบเรียลไทม์

 

ขั้นตอนการทำงานของระบบจะเริ่มต้นจาก เมื่อถูกล็อกเป้าด้วยขีปนาวุธทั้งจากภาคพื้นหรือน่านฟ้า ระบบจะทำการแจ้งเตือนทิศทางและวิถีการยิง จากนั้นจึงประเมินพื้นที่ปลอดภัยสำหรับการเคลื่อนไหว พร้อมค้นหายุทธวิธีโต้กลับไปยังทิศทางที่ต้องการโดยอัตโนมัติ

 

Rattlesnaq จะช่วยให้นักบินสามารถตอบสนองได้รวดเร็วและตัดสินใจได้แม่นยำยิ่งขึ้น โดยในขั้นตอนการทดสอบพวกเขาได้นำระบบนี้ติดตั้งลงบนซิมูเลเตอร์ของเครื่องบินรบ Typhoon ผลปรากฏว่า AI ไม่เพียงส่งข้อมูลให้นักบินลำนั้น แต่ยังส่งข้อมูลให้เครื่องบินลำอื่นในฝูงบิน ช่วยให้ฝูงบินสามารถปรับตัวรับมือกับสถานการณ์ได้ดียิ่งขึ้น

 

ระบบนี้จึงไม่เพียงแค่ช่วยสนับสนุนนักบินเท่านั้น แต่ยังอาจเป็นรากฐานสำคัญแก่เครื่องบินไร้คนขับในอนาคตอีกด้วย

 

 

Centaur ระบบ AI สนับสนุน Gripen

 

เมื่อพูดถึงเครื่องบินรบคนไทยอาจคุ้นเคยกับ F-16 หรือ Gripen ที่ใช้ในปฏิบัติการทางทหารมากกว่า แน่นอนว่าบริษัท Saab ผู้ผลิต Gripen ร่วมกับบริษัทสตาร์อัพ Helsing ก็เริ่มนำ Centaur โมเดล AI ที่ได้รับการพัฒนาโดยเฉพาะเข้ามาติดตั้งลงในเครื่องบินรบของพวกเขาเช่นกัน

 

Centaur เป็น Agentic AI ที่ได้รับการติดตั้งลงไปบน Gripen E ในโครงการ Project Beyond เพื่อทดสอบความสามารถในด้าน การตรวจพิสัยการยิงนอกระยะสายตา การรับมือการยิงต่อสู้ระหว่างอากาศยาน ไปจนการช่วยตัดสินใจเชิงยุทธวิธี เพื่อสนับสนุนการทำงานของนักบินบนเครื่อง

 

ตัวระบบจะทำหน้าที่สนับสนุนการควบคุมและสั่งการระบกลไกที่ซับซ้อน เช่น เปลี่ยนเส้นทางการบินเพื่อหลบหลีก หรือหาโอกาสยิงตอบโต้ตามสถานการณ์ จากนั้นจึงประมวลผลข้อมูลแบบเรียลไทม์ สร้างแผนที่ 3 มิติเพื่อใช้ในการประเมินเส้นทางเคลื่อนไหวเพื่อค้นหาเส้นทางที่ปลอดภัย พร้อมประเมินโอกาสยิงตอบโต้กลับโดยอัตโนมัติ

 

จุดเด่นสำคัญของ Centaur ที่เหนือกว่าโมเดลทั่วไปอยู่ที่ การถูกเทรนด้วยข้อมูลการบินปริมาณมหาศาล ทาง Saab กล่าวว่า โมเดลได้รับการฝึกฝนจำนวนชั่วโมงการบินหลายสิบปีในเวลาเพียงวันเดียว AI จึงมีประสบการณ์การบินอย่างโชกโชน ช่วยให้รับมือสถานการณ์ได้หลากหลายรูปแบบ

 

Centaur ได้รับการออกแบบให้ใช้งานร่วมกับสถาปัตยกรรมใน Gripen E ช่วยให้สามารถติดตั้งหรืออัปเดตข้อมูของ AI ให้ทันสมัยตลอดเวลาได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งจะช่วยให้การอัปเดตและการเปลี่ยนรุ่นเครื่องบินรบอาจไม่ต้องเปลี่ยนเครื่องทั้งลำอีกต่อไป แต่เปลี่ยนมาเป็นการอัปเกรดซอต์ฟแวร์ AI ที่จะทำได้ง่ายดายและใช้งบประมาณที่น้อยลง

 

นี่จึงเป็นบทบาทใหม่ของ AI ที่เริ่มทยอยถูกนำมาใช้ในเครื่องบินรบอย่างกว้างขวาง

 

 

 

สำหรับประเทศไทยเองก็ได้มีคำสั่งจัดซื้อเครื่องบินรบ Gripen E 3 ลำ และ Gripen F 1 ลำ ในวันที่ 5 สิงหาคม 2025 พร้อมอุปกรณ์สนับสนุนต่างๆ และตั้งเป้าว่าจะจัดหาเพิ่มเติมสูงสุด 12 ลำ จึงคาดว่าเราก็น่าจะได้รับการติดตั้งและใช้งานระบบนี้ด้วยเช่นกัน ซึ่งจะช่วยสนับสนุนความมั่นคงของประเทศได้อีกมาก

 

 

 

ที่มา

 

https://helsing.ai/newsroom/helsing-ai-agent-successfully-completes-saab-gripen-e-test-flight

 

https://www.saab.com/newsroom/press-releases/2025/saab-achieves-ai-milestone-with-gripen-e

 

https://www.reuters.com/world/europe/saab-helsing-pit-ai-piloted-warplane-against-real-fighter-pilot-2025-06-11/

 

https://interestingengineering.com/military/bae-avioniq-rattlesnaq-ai-eurofighter