มิติใหม่แห่งสุขภาพ เมื่อสมาร์ทโฟนแจ้งเตือนภาวะขาดน้ำได้

ภาวะขาดน้ำ หรือ Dehydration เป็นภาวะที่เราต่างรู้จักกันดี มักเกิดขึ้นเมื่อสูญเสียน้ำและเกลือแร่จากร่างกายมากเกินจนไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ แม้จะดูเป็นอาการทั่วไปที่สามารถเกิดขึ้นและแก้ไขได้ง่าย แต่ก็ถือเป็นภาวะที่เป็นอันตรายถึงชีวิตได้สำหรับผู้ป่วยหรือผู้ไม่ทันระวังตัว

 

นี่เป็นเหตุผลในการคิดค้นระบบแจ้งเตือนการขาดน้ำจากสมาร์ทโฟน

 

 

เมื่อเซ็นเซอร์บนหน้าจอจะช่วยแจ้งเตือนอาการขาดน้ำ

 

ผลงานนี้เป็นของทีมวิจัยจาก Saudi Arabia King Abdullah University of Science and Technology(KAUST) แห่ง ซาอุดิอาระเบีย กับการพัฒนาระบบตรวจสอบภาวะขาดน้ำของร่างกายผู้ใช้งานแบบง่าย เพียงนำนิ้วไปแตะบนจอสมาร์ทโฟนก็สามารถตรวจสอบได้ทันที

 

เราทราบกันดีว่าสมาร์ทโฟนที่ใช้งานอยู่ทุกวันเต็มไปด้วยเทคโนโลยีและเซ็นเซอร์มากมาย หนึ่งในนั้นคือ Capacitive Sensor หรือเซ็นเซอร์เก็บประจุไฟฟ้า ที่ตรวจจับการสัมผัสหรือเปลี่ยนแปลงของวัตถุผ่านค่าความจุไฟฟ้า ทำงานเมื่อมีนิ้วมือหรือวัตถุเคลื่อนเข้าใกล้สร้างแรงกด สนามไฟฟ้าที่เปลี่ยนค่าจะก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง และใช้ตรวจวัดการสัมผัสหน้าจอ

 

เดิมเซ็นเซอร์เหล่านี้เป็นอุปกรณ์ที่ได้รับการติดตั้งบนสมาร์ทโฟนทุกเครื่อง แต่ทางทีมวิจัยค้นพบว่า เซ็นเซอร์ไม่เพียงรับรู้การสัมผัสจากนิ้วมือของผู้ใช้งาน แต่สามารถตรวจวัดความชื้นใต้ผิวหนังของเราได้ด้วยเช่นกัน เป็นต้นทางแห่งแนวคิดการสร้างอัลกอริทึมสำหรับตรวจสอบระดับความชื้นใต้ผิวหนังผู้ใช้งานโดยเฉพาะ

 

ในขั้นตอนการทดสอบทีมวิจัยได้ทำการแบ่งระดับความชื้นบนผิวหนังออกเป็น 5 ระดับ พร้อมทดสอบร่วมกับอาสาสมัครกลุ่มแรก 35 คน ที่ทำการถือศีลอดในเดือนรอมฎอน และอีกกลุ่มเป็นนักกีฬาจำนวน 10 คน ผลปรากฏว่า ระบบนี้สามารถตรวจวัดระดับน้ำในร่างกายผู้ใช้งานได้แม่นยำที่ 87% และ 92% ตามลำดับ

 

นี่จึงถือเป็นอีกหนึ่งอุปกรณ์น่าสนใจทั้งสำหรับผู้ป่วยและผู้ที่ต้องการดูแลสุขภาพ

 

 

สู่การป้องกันภาวะขาดน้ำได้ทุกที่ทุกเวลา

 

สำหรับท่านที่คุ้นเคยกับเทคโนโลยีย่อมรู้ว่า การตรวจภาวะขาดน้ำไม่ใช่ของใหม่ มีหลายบริษัทและผลิตภัณฑ์ที่ถูกออกแบบมาเพื่อตรวจสอบและแจ้งเตือนภาวะขาดน้ำมากมาย ทั้งในรูปแบบของนาฬิกาไปจนอุปกรณ์ติดผิวหนังต่างๆ แต่ที่ผ่านมาอุปกรณ์เหล่านี้ถูกออกแบบมาให้สวมใส่ ซึ่งอาจทำให้หลายคนลืมและสร้างความรำคาญจนไม่จูงใจในการใช้งาน

 

แตกต่างจากระบบตรวจจับภาวะขาดน้ำนี้ อุปกรณ์และเซ็นเซอร์ที่จำเป็นต้องใช้งานรวมอยู่ในสมาร์ทโฟนที่เป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวัน เพียงติดตั้งอัลกอริทึมสำหรับตรวจวัดเพิ่มเติมก็สามารถใช้งานได้ทันที ไม่จำเป็นต้องจัดหาและเสียค่าใช้จ่ายสำหรับอุปกรณ์ภายนอกเพิ่มเติม

 

ขั้นตอนการตรวจวัดก็เรียบง่ายเพียงนำนิ้วไปแตะลงบนสมาร์ทโฟนเหมือนใช้งานตามปกติ จากนั้นเซ็นเซอร์จะตรวจสอบระดับความชื้นใต้ผิวหนังอัตโนมัติ ไม่จำเป็นต้องเรียนรู้วิธีการใช้งานที่อาจมีความยุ่งยากซับซ้อนใดๆ สามารถกลมกลืนกับชีวิตประจำวันของผู้ใช้งานได้ทันที

 

การติดตั้งลงบนสมาร์ทโฟนโดยตรงยังสามารถนำไปต่อยอดร่วมกับฟีเจอร์อื่นได้ง่าย ทั้งการแจ้งเตือนผู้ใช้งานกรณีขาดน้ำขั้นต้นเพื่อกระตุ้นให้ดื่มน้ำอย่างเหมาะสม กรณีขาดน้ำรุนแรงที่อาจเป็นอันตรายต่อชีวิตก็สามารถขอความช่วยเหลือทันท่วงที หรืออาจใช้เฝ้าระวังโรคหรือภาวะที่อันตรายต่อชีวิต เช่น อหิวาตกโรค หรือ ฮีทสโตรก ได้อีกด้วย

 

ระบบตรวจวัดภาวะขาดน้ำนี่จึงมีประโยชน์ในหลายระดับ ทั้งการใช้งานส่วนบุคคล สำหรับเฝ้าระวังกลุ่มเสี่ยงต่อภาวะขาดน้ำ ตั้งแต่ผู้สูงอายุ เด็กเล็ก ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง นักกีฬา ไปจนผู้เข้าร่วมพิธีรอมฎอนที่ต้องอดอาหาร ใช้งานในเชิงสาธารณสุขเพื่อตรวจวัดและเฝ้าระวังสุขภาพ ไปจนใช้ในภาคอุตสาหกรรมป้องกันอาการหน้ามืดระหว่างทำงานต่อไป

 

 

 

จริงอยู่เทคโนโลยีนี้ยังอยู่ในระหว่างการวิจัยและทดลอง ยังต้องได้รับการพัฒนาเพิ่มเติมหากต้องการนำมาใช้งานเชิงพาณิชย์ แต่เมื่อประเมินจากแนวโน้มของเทคโนโลยีและความเรียบง่ายในการใช้งาน นี่ก็เป็นอีกหนึ่งระบบที่สามารถผลักดันให้ใช้งานอย่างแพร่หลายได้ไม่ยาก

 

ในอนาคตเราอาจได้เห็นสมาร์ทโฟนตรวจวัดภาวะขาดน้ำแบบเดียวกับที่สมาร์ทวอชตรวจอัตราการเต้นหัวใจก้เป็นได้

 

 

 

 

ที่มา

 

https://discovery.kaust.edu.sa/en/article/25699/new-tech-detects-dehydration-by-touching-a-screen/

 

https://techxplore.com/news/2025-05-dehydration-fingertips-touchscreen-tech-tracks.html