การพัฒนาเศรษฐกิจของ Greater Bay Area

สถาบันระหว่างประเทศเพื่อการค้าและการพัฒนา (ITD) www.itd.or.th

โครงการอ่าวกวางตุ้ง-ฮ่องกง-มาเก๊า หรือ Greater Bay Area (GBA) นั้นมีความสำคัญมากสำหรับจีน เพราะถือว่าเป็นแผนปฏิบัติการ (action plan) ของข้อริเริ่มหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง (Belt and Road Initiative หรือ BRI) ซึ่งโครงการนี้เกิดขึ้นมาจากการศึกษาการเติบโตของ Bay Area ในพื้นที่ต่าง ๆ ทั่วโลก เช่น นิวยอร์ก ซานฟรานซิสโก และโตเกียว แล้วนำมาเป็นโมเดลในการพัฒนา ดังนั้น นโยบายของมณฑลกวางตุ้งจึงเน้นการผลักดัน GBA เป็นสำคัญ

อย่างไรก็ดี ทิศทางการพัฒนาเศรษฐกิจของจีน ล้วนมีความเกี่ยวพันกับการเมืองระหว่างประเทศแทบทั้งสิ้น โดยเฉพาะสงครามการค้า (trade war) ซึ่งเป็นตัวกระตุ้นให้จีนต้องกลับมามองตนเอง โดยจากเดิมที่เน้นการส่งออก ก็กลับมากระตุ้นเศรษฐกิจด้วยการบริโภคภายในประเทศมากขึ้น ส่งผลให้รัฐบาลจีนต้องเปลี่ยนแปลงนโยบายหลายอย่าง

นอกจากการกระตุ้นเศรษฐกิจภายในประเทศ จีนยังมองว่า ตลาดส่งออกของจีนควรหันกลับไปมองประเทศตามเส้นทาง BRI และถือเป็นความโชคดีของจีนที่สหรัฐอเมริกามีการเปลี่ยนแปลงในเชิงนโยบาย กล่าวคือ แต่เดิมสหรัฐอเมริกาเคยมุ่งมั่นที่จะเปิดประเทศ และพยายามให้ประเทศต่าง ๆ เปิดประเทศด้วย แต่ปัจจุบันกลับตรงกันข้าม โดยจีนเปลี่ยนนโยบายเป็นเปิดประเทศมากขึ้น แต่สหรัฐอเมริกากลับปิดประเทศเสียเอง

สำหรับนโยบายของ GBA คือการมีความร่วมมือกับต่างประเทศให้มากที่สุด ซึ่งประเทศที่เกี่ยวข้องกับ GBA ก็คือประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรืออาซียนนั่นเอง อีกทั้งสงครามการค้ายังเป็นตัวเร่งให้บริษัทจีนหลายบริษัทไปตั้งสาขาอยู่ในอาเซียน เช่น ไทย สปป.ลาว กัมพูชา เวียดนาม และมาเลเซีย โดยอาจจะยังมีสำนักงานใหญ่อยู่ในจีน

ทั้งนี้ ไทยถือว่าเป็นประเทศที่จีนให้ความสำคัญที่สุด ดังจะเห็นได้จากการที่นายหลี่ ซี เลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์มณฑลกวางตุ้ง เดินทางมาเยือนไทยพร้อมกับนักธุรกิจจีนกว่า 200 คน เมื่อเดือนมิถุนายน 2562 ซึ่งจีนพอใจกับการมาเยือนไทยเป็นอย่างยิ่ง

ที่สำคัญคือ GBA กลายเป็นนโยบายหลักของมณฑลกวางตุ้ง ซึ่งจะต้องมีการรายงานความคืบหน้าของโครงการให้รัฐบาลจีนทราบแทบทุกวัน ดังนั้น หากไทยอยากจะผลักดันเรื่องอะไรในช่วงนี้ ก็ถือเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสม โดยอาจจะผลักดันผ่านคณะทำงานไทย-กวางตุ้ง เพื่อยกประเด็นที่เราต้องการผลักดันให้กับทางฝ่ายจีนได้รับรู้ ดังนั้น เราจึงต้องรีบศึกษาความต้องการของไทยและนำเสนอในคณะทำงานต่อไป