'sari-sari store' ฟิลิปปินส์

โดย...ชลธิชา ภัทรสิริวรกุล

การขยายตัวของเศรษฐกิจทำให้เกิดการขยายตัวของสังคมเมืองและวิถีชีวิตของประชาชนในแต่ละประเทศเปลี่ยนไป เช่นเดียวกับพฤติกรรมการซื้อสินค้าที่เปลี่ยนจากการซื้อในตลาดสดหรือร้านค้าดั้งเดิม (โชห่วย) ไปอยู่ในแพลตฟอร์มของการค้าปลีกออนไลน์และซูเปอร์มาร์เก็ตขนาดใหญ่

ทว่า พฤติกรรมของผู้บริโภคชาวฟิลิปปินส์ส่วนใหญ่ยังนิยมซื้อสินค้าจากร้านค้าแบบดั้งเดิมอยู่ เนื่องจากความสะดวกในการจอดรถ จึงทำให้ร้านค้าแบบดั้งเดิม หรือ “sari-sari stores” ของฟิลิปปินส์ ยังคงเป็นคู่แข่งสำคัญของซูเปอร์มาร์เก็ตขนาดใหญ่อยู่

เหตุนี้จึงทำให้ซูเปอร์มาร์เก็ตขนาดใหญ่ยังไม่สามารถยึดครองตลาดผู้บริโภคฟิลิปปินส์ได้อย่างเต็มที่ เพราะส่วนใหญ่ยังคงชอบการค้าแบบดั้งเดิมหรือช็อปปิ้งจากร้าน sari-sari stores และแผงขายของทั่วไป

ข้อมูลจาก Kantar Worldpanel Philippines บริษัทที่ปรึกษาด้านพฤติกรรมผู้บริโภค รายงานว่า แม้คนฟิลิปปินส์จะมีรายได้เพิ่มขึ้น นักช็อปชาวฟิลิปปินส์ก็ยังคงเลือกซื้อของจากร้านค้าแบบดั้งเดิม คือ ร้าน sari-sari stores และแผงขายของทั่วไป และยังคงเป็นตัวเลือกอันดับ 1 สำหรับสินค้าอุปโภคบริโภคที่ซื้อง่ายขายคล่อง (Fast-Moving Consumer Goods : FMCG)

“จากงานวิจัยแสดงให้เห็นว่า ขณะที่นักช็อปชาวฟิลิปปินส์ขยายตัวเพิ่มขึ้นพร้อมทั้งการขยายตัวของซูเปอร์มาร์เก็ตที่ขยายตัวเพิ่มขึ้นแต่นักช็อปก็ยังคงเลือกการค้าแบบดั้งเดิมมากกว่า”

อย่างไรก็ดี งานวิจัยของ Fitch Group ได้ทำการศึกษาว่า รายได้ของครัวเรือนที่เพิ่มขึ้นในฟิลิปปินส์จะทำให้การใช้จ่ายของผู้บริโภคในช่วงปี 2560-2564 เติบโตขึ้น 5.4% ในภาคครัวเรือนจะมีการใช้จ่ายเพิ่มมากขึ้นเฉลี่ยต่อปี 9.3% อยู่ที่ 16.6 ล้านล้านเปโซในปี 2564 จาก 11.7 ล้านล้านเปโซ ที่คาดการณ์ไว้ในปีนี้

ขณะเดียวกันการวิจัยล่าสุดของ Kantar Worldpanel ที่เจาะลึกโอกาสและความท้าทายสำหรับช่องทางการช็อปปิ้งและร้านค้าปลีกทั่วทั้งฟิลิปปินส์แสดงให้เห็นว่า การค้าแบบดั้งเดิมในฟิลิปปินส์มีส่วนในยอดขาย FMCG ในปี 2560 ถึง 46% ขณะที่ซูเปอร์มาร์เก็ตคิดเป็น 30%

การศึกษายังพบว่าการซื้อสินค้า FMCG ของคนฟิลิปปินส์ในร้านขายยากำลังเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จาก 12.8 ครั้งในปี 2559 เป็น 13.4 ครั้งในปี 2560 และค่าใช้จ่ายต่อครั้งเพิ่มขึ้นจาก 187 เปโซ เป็น 198 เปโซ แม้ว่าร้านสะดวกซื้อแบบดั้งเดิม จะเป็นตัวเลือกอันดับหนึ่งสำหรับการช็อปปิ้ง FMCG ของคนฟิลิปปินส์ แต่ก็มีผู้ค้าปลีกใหญ่ 5 รายที่ถือว่าเป็นแหล่งสำคัญของยอดขายของ FMCG คือ Puregold, SM, Robinsons, Mercury Drug และ Gaisano ที่มีส่วนแบ่ง 15% ของยอดขาย FMCG ในตลาดฟิลิปปินส์

ทั้งนี้ เมื่อถามเกี่ยวกับสิ่งที่ผู้บริโภคพิจารณาว่าเป็นปัจจัยที่สำคัญที่สุดในการช็อปปิ้งของร้านค้าปลีกผู้ประกอบการฟิลิปปินส์กล่าวว่า ที่ตั้งที่เข้าถึงง่ายเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในแง่ของผลิตภัณฑ์และรูปแบบพบว่า ชาวฟิลิปปินส์ชอบร้านค้าปลีกที่มีสินค้าให้เลือกหลากหลายทั้งแบรนด์ ประเภท และขนาดของผลิตภัณฑ์

“ผู้บริโภคชาวฟิลิปปินส์ยังให้ความสำคัญกับผู้ค้าปลีกที่ทำให้พวกเขารู้สึกว่าพวกเขากำลังใช้จ่ายเงินอย่างชาญฉลาดด้วยราคา และโปรโมชั่นที่ดีผู้บริโภคชาวฟิลิปปินส์ยังมีแนวโน้มที่จะสนับสนุนผู้ค้าปลีกที่ช่วยผู้ผลิตในประเทศอยู่”

ปัจจุบันประเทศอื่นๆ ในภูมิภาคมีการค้ายุคใหม่เพิ่มมากขึ้น รวมถึงตลาดการค้าออนไลน์ ซึ่งการเติบโตรูปแบบนั้น ยังไม่สามารถเกิดในฟิลิปปินส์ได้ เพราะผู้ซื้อชาวฟิลิปปินส์ยังนิยมการซื้อสินค้าในตลาดแบบเก่าอยู่ และในอนาคตฟิลิปปินส์อาจจะเริ่มมีการค้าแบบออนไลน์เกิดขึ้น