ตลาดค้าส่งในย่างกุ้ง

วันก่อนได้คุยถึงเรื่องตลาดโมเดิร์นเทรด หรือตลาดซูเปอร์มาร์เก็ตที่เป็นตลาดที่ทันสมัยแล้ว หากไม่พูดถึงเรื่องตลาดในแบบดั้งเดิม หรือตลาดเทรดิชั่นแนลเทรด หรืออีกคำหนึ่งคือตลาดตั๋วปั๊ว ยี่ปั๊ว ตลาดค้าส่ง คงจะไม่ครบถ้วนสมบูรณ์นะครับ วันนี้ขอเอาเรื่องตลาดค้าส่งมาเล่าสู่กันฟังนะครับ

ตลาดค้าส่งในประเทศเมียนมานั้นมีหลายตลาด ถ้าจะพูดถึงที่ย่างกุ้งก็จะมีตลาดแม่งกะล่าเซเป็นหลัก ในย่างกุ้งยุคแรกๆ ที่ช่วงที่ผมเข้าไปใหม่ๆ การค้าจะรวมกลุ่มกันที่ไชน่าทาวน์ หรือบนถนนมหาบันดูล่าเป็นหลัก ในยุคนั้นจะมีแต่ชาวจีนเป็นพ่อค้าแม่ขายกันอยู่ที่นั่น ต่อมาในช่วงต้นๆ ของยุคปี 1990 ทางการก็จัดระเบียบให้ไปอยู่ที่ตลาดแม่งกะล่าเซเก่า ซึ่งตั้งอยู่บนถนนเซะย่งลัน (Set Yong Lan) อยู่ด้านหลัง Yuzana Plaza ในปัจจุบัน ถ้าใครเคยไปให้สังเกตดูว่าปัจจุบันเป็นตึกร้างที่ดูเหมือนสร้างไม่เสร็จ ตรงนั้นเลยครับ ที่นี่จะเป็นตลาดชั้นเดียว คือหลังคามุงสังกะสีเตี้ยๆ ร้อนมาก ด้านหน้าสุดจะเป็นที่จอดรถ มีตั้งแต่รถบรรทุกขนาดใหญ่จนถึงสามล้อไซ้การ์ และด้านหน้าสุดของตลาดจะขายพวกสินค้าเสื้อผ้าและของใช้ประจำวันเล็กๆ น้อยๆ ส่วนด้านกลางจะเป็นสินค้าอุปโภค-บริโภค ที่นำเข้าจากเมืองไทยเป็นหลัก ส่วนด้านหลังสุดก็จะเป็นตลาดสด มีขายตั้งแต่ผัก ผลไม้ เนื้อสัตว์

ต่อมาอีกไม่นาน การค้าเริ่มเข้าสู่โหมดความคึกคัก พวกตลาดสดก็หายไป เพราะพ่อค้าก็จะเอามาค้าขายสินค้าอุปโภค-บริโภคหมด โดยภายในตลาดจะแบ่งเป็นแผงเล็กๆ ขนาดประมาณหน้ากว้าง 2 เมตรหรือ 6 ฟุต ลึกประมาณ 2-3 เมตร คนขายจะนำสินค้ามาวางเรียงรายเล็กๆ น้อยๆ แต่พอลูกค้ามาสั่งซื้อเขาก็จะนำมาส่งให้ลูกค้าที่รถ โดยการไปเอามาจากบนรถหรือโกดังภายนอกครับ การค้าคึกคักมากๆ วันๆ จะเห็นพวกกุลีช่วยกันขนของขึ้นรถลงรถกันสนุกสนาน เรียกว่าขายอะไรได้หมด ขอให้มีของขายเป็นพอ

ต่อมาทางการเห็นว่าตลาดนี้เล็กเกินไป ต้องการจะขยายพื้นที่ให้ตลาดแม่งกะล่าเซใหญ่ขึ้น จึงได้มีนโยบายที่จะสร้างตลาดใหม่โดยการใช้พื้นที่เดิม แต่ก่อนจะย้ายออกไปเพื่อสร้างตลาดใหม่ก็ต้องหาพื้นที่รองรับให้ผู้ค้าได้ขายสินค้าต่อโดยไม่หยุดขายไป จึงต้องหาที่ใหม่ก่อน ทางการจึงเล็งไปที่สุสานชาวจีนที่อยู่ตรงสี่แยกใกล้ๆ ตลาดแม่งกะล่าเซเก่า โดยออกนโยบายเวนคืนที่ดินสุสานจีน เอาละซิ สนุกเลยครับ ทางการมีการบังคับให้ชาวจีนรีบมาขนย้ายบรรพบุรุษตนเองออกภายใน 2 เดือน หากใครไม่ย้ายออก ทางการก็จะทุบสุสานทิ้ง เพื่อก่อสร้างตลาดแม่งกะล่าเซใหม่ทันที และทางการได้กำหนดพื้นที่สุสานใหม่ให้ชาวจีนย้ายบรรพบุรุษไปอยู่ที่แม่งกะล่าดอง หลังสถานีรถโดยสารสายเหนือปัจจุบัน ซึ่งในอดีตนั้นถือว่าไกลมากๆ แต่ปัจจุบันนี้ใกล้มากๆ ครับ เพราะความเจริญได้เข้าไปถึงแล้วครับ

เพื่อนที่เป็นหุ้นส่วนผมเป็นคนจีนเมียนมา ได้ย้ายไปอยู่ที่สหรัฐอเมริกา ได้ขอร้องให้ผมช่วยจัดการย้ายบรรพบุรุษของเขาด้วย ผมเลยจำเป็นต้องเข้าไปมีส่วนร่วมในการย้ายครั้งนั้นครับ ยังไม่จบ อาทิตย์หน้ามาต่อกันอีกนะครับ