วัฒนธรรมการดื่ม ของชาวเมียนมา

โดย...กริช อึ๊งวิฑูรสถิตย์

เมื่อวานผมไปบรรยายให้ผู้ประกอบการธุรกิจเครื่องดื่มฟัง เลยอยากจะพูดถึงวัฒนธรรมการดื่มของชาวเมียนมา ซึ่งคงต้องกล่าวถึงยุคสมัยก่อนชาวอังกฤษเข้ายึดครอง ผมคิดว่าชาวเมียนมาคงไม่ต่างอะไรกับชาวสยามมากนัก แต่หลังจากที่ชาวอังกฤษเข้ามาปกครองเมียนมา การดื่มต่างๆ ก็เปลี่ยนแปลงไป เพราะชาวอังกฤษได้นำเอาวัฒนธรรมการดื่มชาเข้ามาเผยแพร่ให้ชาวเมียนมา จะเห็นได้จากปัจจุบันนี้ชาวเมียนมานิยมดื่มชากันมาก ชานั้นจะมีทั้งชาที่เป็นชาซีลอน และนิยมใช้นมข้นหวานมาผสมดื่มกินกัน เพราะฉะนั้นเขาจะดื่มได้ทั้งเช้า กลางวัน เย็น บางครั้งกลางคืนยังออกไปดื่มชากันอีกครับ

พูดถึงชา ผมเคยเล่าให้ฟังในเรื่องละเพะเยซาน หรือร้านน้ำชามาแล้ว แต่วันนี้อยากจะขอเพิ่มเติมครับ เพื่อให้บทความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น การดื่มชาเราอาจจะเรียกแตกต่างกันออกไปครับ เช่น ชาจีน เขาจะเรียกว่า “เย นุย เจียะ” ถ้าจะแปลตรงๆ ก็คือ เย่ นุน แปลว่า น้ำร้อน เจียะ แปลว่า ใบชาจีน แต่ถ้าเป็นชาฝรั่งหรือชาซีลอน เขาจะเรียกว่า “ละ เพะ เย” แปลตรงๆ คือ ละเพะ แปลว่า ใบชา เย แปลว่า น้ำ ดังนั้นตอนผมไปอยู่ใหม่ๆ ก็งงๆ เหมือนกันครับ เพราะที่บ้านเราเรียกน้ำชากับชาร้อน เอ...แล้วไงล่ะ งง ครับ

การดื่มของชาวเมียนมานอกจากดื่มชาแล้ว การดื่มกาแฟ ในอดีตที่ผ่านมาไม่ค่อยจะให้ความสำคัญมากนัก แต่มาในยุคหลังเมื่อสักสิบกว่าปีก่อน กาแฟเริ่มมามีบทบาทมากขึ้น เริ่มมีกาแฟ ทรีอินวันเข้ามาขาย ผมเห็นเริ่มจากกาแฟจากสิงคโปร์เข้ามา ต่อจากนั้นก็มีกาแฟจากมาเลเซียก็เข้ามาแข่งขันกันในตลาดมากขึ้น เนื่องจากกาแฟทรีอินวันไม่ได้มีเทคโนโลยี หรือ โนว์ฮาวอะไรมาก คือ ง่ายต่อการเลียนแบบ เพียงไม่กี่ปี ก็มีจำนวนยี่ห้อต่างๆ เกิดขึ้นเป็นดอกเห็ดครับ มีเพื่อนคนไทยหลายท่านมาถามผม ผมเห็นว่าการแข่งขันมาก การกีดกันการผลิตด้วยเครื่องจักรหรือโนว์ฮาวก็ไม่มี จึงไม่แนะนำให้ทำครับ

เครื่องดื่มอีกประเภทหนึ่งที่ชาวเมียนมาชอบมาก คือ การดื่มนมสดครับ เราจะเห็นตามบ้านๆ ต่างจังหวัดนิยมเลี้ยงแพะนมและวัวนม ไว้รีดนมต้มกินกันเองเยอะครับ ผมเคยไปบ้านลูกน้องที่ต่างจังหวัด เขาเอานมแพะมาเสิร์ฟ ก็อร่อยดีครับ แต่กลิ่นจะแปลกๆ นิดหน่อย แต่เพื่อมารยาท เราก็ต้องดื่มให้หมด เขาก็นึกว่าเราชอบ ก็เอามาเติมให้อีก

เครื่องดื่มอีกประเภทที่คนเมียนมาชอบมาก ซึ่งพอจะอนุมานให้เป็นเครื่องดื่มคือ “โยเกิร์ต” ครับ เนื่องจากได้รับอิทธิพลจากการดื่มกินของชาวอินเดียมา ทำให้คนเมียนมาชอบดื่มโยเกิร์ตมากๆ เมื่อก่อนนี้เขาไม่มีเครื่องดื่มโยเกิร์ตสำเร็จรูปขาย เขาจึงนำเอานมสดมาทำ โดยจะเอานมสดมาใส่ในภาชนะคล้ายๆ หม้ออะลูมิเนียมทรงแขกๆ ครับ แล้วใช้ไม้ที่มีด้านหัวยักๆ โตๆ (ถ้านึกไม่ออกก็ขอให้นึกถึงไม้ที่ใช้ตักน้ำผึ้งนั่นแหละครับ) แล้วนำมาปั่นๆๆๆๆ จนกระทั่งนมสดจับตัวเป็นนมโยเกิร์ตรสชาติออกเปรี้ยวๆ ครับ แล้วนำไปใส่ผลไม้รสต่างๆ ครับ อร่อยดี

ทุกวันนี้ก็ยังมีขายอยู่ นับเป็นยาถ่ายชั้นดีเลยครับ ดื่มกินทุกครั้งรับรองไหลจู๊ดๆ ทุกครั้งเลยครับ