posttoday

"ช่างน้อยเมืองสุรินทร์" ช่างศิลปะขอมคนแรกของไทย

14 กุมภาพันธ์ 2559

ประติมากรรมลายปั้นศิลปะขอมที่เราเห็นกันในฉากภาพยนตร์ หรือละครโทรทัศน์หลายๆ เรื่องเป็นงานที่สร้างขึ้นมาใหม่ โดยฝีมือของ ชัยวัชระ ประยงค์หอม

โดย...นพรัตน์ กิ่งแก้ว

ประติมากรรมลายปั้นศิลปะขอมที่เราเห็นกันในฉากภาพยนตร์ หรือละครโทรทัศน์หลายๆ เรื่องเป็นงานที่สร้างขึ้นมาใหม่ โดยฝีมือของ ชัยวัชระ ประยงค์หอม หรือ “ช่างน้อย ร่มบิน” วัย 51 ปี เจ้าของร้านลายไทยรุ่งเรืองริมถนนสาย 214 ถนนปราสาท-กาบเชิง อ.ปราสาท จ.สุรินทร์

กว่า 10 ปีมาแล้ว ที่ช่างน้อยเปิดร้านเป็นแหล่งผลิตและจำหน่ายผลิตภัณฑ์ประติมากรรมงานปั้นหล่อลายขอม เช่น เทวรูป ลายหน้าบัน ลายบันทายศรี โดยออกแบบเอง สร้างเอง จำหน่ายเอง จนเป็นที่รู้จักไปทั่วประเทศและต่างประเทศ เป็นช่างไทยคนแรกที่ริเริ่มการสร้างแบบศิลปะขอมโบราณ

จากการฝึกฝนและเรียนรู้กับช่างปั้นบ้านด่านเกวียน อ.โชคชัย จ.นครราชสีมา แหล่งผลิตเครื่องปั้นดินเผาที่สะท้อนวิถีอีสานซึ่งมีชื่อเสียง ช่างน้อยก็เริ่มสร้างแนวทางอันเป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง โดยหันมาศึกษาและสร้างสรรค์ศิลปะแบบขอมโบราณสำหรับตกแต่งสวน บ้านเรือน และสำนักงาน

“ความสนใจศิลปะขอมเกิดจากแรงบันดาลใจที่ผมมีความหลงใหลในปราสาทใน จ.สุรินทร์ ซึ่งเป็นหนึ่งในถิ่นอารยธรรมขอมโบราณที่มีปราสาทมากมาย ผมชอบไปนั่งดูบ่อยและชอบวาดลาย พอมีทุนบ้างจึงลองสร้างจำหน่ายจนเป็นที่นิยมของตลาด นิยมใช้ตกแต่งวัด สวน อุทยาน ทั้งใน จ.สุรินทร์ และจังหวัดต่างๆ ทั่วประเทศ รวมทั้งมีคนรับไปจำหน่ายถึงต่างประเทศอีกด้วย” ช่างน้อยเล่าถึงจุดสนใจที่พัฒนาจนเป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง

"ช่างน้อยเมืองสุรินทร์" ช่างศิลปะขอมคนแรกของไทย

ผลิตภัณฑ์ลายขอมที่ช่างน้อยผลิตขึ้น มีความละเอียดสวยงามเหมือนต้นฉบับลายจริงตามปราสาทต่างๆ เมื่อลูกค้ามาซื้อ ช่างน้อยมักเล่าถึงประวัติความเป็นมาเป็นความรู้ให้ลูกค้าได้ฟัง และการนำไปใช้งานต้องติดตั้งในที่เหมาะสมตามแบบของผลิตนั้นๆ เพราะถือเป็นการให้ความเคารพ ไม่เช่นนั้นก็จะไม่ขายให้

ความหลงใหลชื่มชมในศิลปะแบบขอมโบราณ ทำให้ช่างน้อยมีความใฝ่ฝันที่จะทำ “บ้านแขมร์ลือ” (ขะ-แม-ลือ) หรือบ้านเขมรสูง ให้เป็นแหล่งเรียนรู้และท่องเที่ยวของชุมชนขานรับประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน หรือเออีซี ซึ่งประกอบด้วย ปราสาทจำลอง ชุมชนจำลอง สวนเกษตรพอเพียง พันธุ์ไม้ยืนต้น ไม้ดอกพื้นเมือง

ผลงานนำมาซึ่งชื่อเสียงความสำเร็จจากความสนใจในศิลปะพื้นบ้าน แผ่นดินเกิด สืบทอดมาแต่บรรพบุรุษเนิ่นนานนับพันปี ทำให้ช่างน้อยทุ่มเท เรียนรู้ พัฒนา และสร้างสรรค์ จนเป็นแบบฉบับของตัวเอง พลิกชีวิตจากอดีตกรรมกรรับจ้าง พ่อค้าเร่ขายผัก ปลาร้า จนกลายมาเป็นศิลปินผู้มีชื่อเสียงของ จ.สุรินทร์

"ช่างน้อยเมืองสุรินทร์" ช่างศิลปะขอมคนแรกของไทย