สควอช กีฬาท้าแรงสะท้อน

โดย...โยโมทาโร่ ภาพ เอพี

ทุกครั้งที่เราได้ดูการเล่นสควอช (Squash) นั้นชวนให้เราเกิดความสงสัยทุกครั้งว่ากีฬานี้สนุกอย่างไร ทำไมถึงมีคนนิยมเล่นเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ในห้องเล็กๆ ที่ตีลูกให้สะท้อนกลับมาให้เราตีกลับไปกลับมา จนกระทั่งได้ลองเล่นเองถึงได้รู้ว่าสควอชนั้นเป็นกีฬาที่เรียกเหงื่อได้ดีไม่แพ้การเล่นกีฬาชนิดอื่นเลย

ปิติ สิงห์มนัส ผู้ฝึกสอนสควอช สโมสรเอสซีพี เล่าถึงความสนุกในการเล่นสควอชว่า “กีฬาสควอชเล่นได้ทุกสภาพอากาศ และทุกเวลาเท่าที่สนามเปิดให้เล่น (แอบยิงมุขตลก) และที่ดีกว่านั้นก็คือเป็นกีฬาที่สามารถฝึกซ้อมเล่นได้คนเดียว โดยไม่ต้องเคอะเขิน เพราะอย่างการเล่นเทนนิสหรือแบดมินตันเราจะต้องหาเพื่อนที่เล่นด้วยกันถึงจะสนุก แต่สำหรับสควอชแล้วมาคนเดียวก็ตีโต้กับผนังได้ แต่ถ้าให้ดีเล่นเป็นคู่กับเพื่อนจะสนุกกว่า”

กำเนิดสควอช

จุดกำเนิดของกีฬาสควอชนั้นเริ่มต้นในประเทศอังกฤษ ราวๆ ปี พ.ศ. 2420 เล่ากันว่าจุดกำเนิดการเล่นมาจากนักโทษในคุกได้นำไม้เทนนิสกับลูกตีใส่กำแพงจนเกิดเป็นการเล่นรูปแบบใหม่ขึ้นมา แต่เชื่อว่ารูปแบบการเล่นแบบนี้อาจมีอยู่ทั่วไปในอังกฤษที่ผู้คนจะตีกับกำแพงเพื่อความสนุกสนานส่วนตัว จนกระทั่งกลายเป็นกีฬาสควอชในที่สุด ในสมัยนั้นการเล่นสควอชจะเป็นการเล่นในที่โล่งกับกำแพง ด้วยไม้และลูกเทนนิส ซึ่งจะมีความเร็วและแรงมากกว่า ต่อมาได้พัฒนามาเป็นสควอช แร็กเกต มีลูกยาง ไม้แร็กเกต และสนามเล่นเฉพาะ เป็นรูปแบบกีฬาสควอชแบบที่เล่นอยู่ในปัจจุบัน

สำหรับประเทศไทย กีฬาสควอชเริ่มเข้ามาอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ. 2441 มีการสร้างสนามเล่นสควอชครั้งแรกที่สโมสรเชียงใหม่ยิมคานา และในปี พ.ศ. 2520 ได้มีการก่อตั้งสมาคมสควอชแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ จนถึงปัจจุบันนี้มีสนามเล่นสควอชภายใต้สังกัดสมาคมอยู่ทั่วประเทศราวๆ 50 สนาม ไม่นับรวมสนามเล่นสควอชตามยิมต่างๆ

ตีอย่างไรให้สนุก

ปิติ แนะนำสำหรับคนที่สนใจจะเล่นสควอชมือใหม่ว่า ควรหาสนามใกล้บ้านเพื่อทดลองเล่นดูก่อน ซึ่งคุณอาจจะชอบหรือไม่ชอบก็ได้ จะได้ไม่เสียเงินซื้ออุปกรณ์ไปกับกีฬาที่เล่นแล้วไม่ชอบ อาจจะลองเล่นสัก 3 ครั้งแล้วค่อยตัดสินใจซื้ออุปกรณ์เป็นของตัวเอง ส่วนรายชื่อสนามเล่นสควอชนั้นสามารถหาได้จากเว็บไซต์ www.thailandsquash.com ซึ่งในช่วงปิดเทอมมักจะมีเปิดค่ายฝึกเล่นสควอชเป็นคอร์สพิเศษโดยเฉพาะ

หากเล่นแล้วติดใจค่อยเริ่มหาซื้อไม้แร็กเกต คุณภาพเป็นไปตามราคา แต่แนะนำว่าควรเลือกไม้ที่มีน้ำหนักไม่เกิน 145 กรัม ยิ่งเบายิ่งดี การขึงเอ็นยิ่งตึงยิ่งควบคุมลูกได้ง่าย แต่ถ้าตึงมากเกินไปตีแล้วอาจจะทำให้ไม้บิดงอได้ เสื้อผ้าเป็นเสื้อผ้าสำหรับเล่นกีฬาใส่สบาย รองเท้าอาจจะเลือกรองเท้าผ้าใบที่ยางรองพื้นที่ดี หรือจะหาซื้อรองเท้าสำหรับกีฬาสควอชโดยเฉพาะก็ได้

สำหรับลูกสควอชนั้นจะแบ่งออกเป็น 4 สี ลูกจุดสีฟ้า จะเป็นลูกสำหรับมือใหม่ มีการกระดอนของลูกเร็วและไกล ลูกจุดสีแดง มีความเร็วในการกระดอนน้อยลงมาเหมาะสำหรับคนที่เริ่มชำนาญแล้ว ส่วนมากคนที่เล่นเพื่อการออกกำลังกายจะเลือกใช้ลูกสีนี้

ต่อมาคือลูกจุดสีขาว เป็นลูกกระดอนช้า เหมาะสำหรับนักกีฬา และผู้เล่นทั่วไป สุดท้ายคือลูกจุดสีเหลือง มีการกระดอนช้าที่สุด ใช้สำหรับการแข่งขัน ลูกยิ่งกระดอนช้า การกระเด้งก็ยิ่งสั้นทำให้ผู้เล่นรับลูกและตีโต้กลับได้ยากขึ้น

เล่นแล้วดีกว่าที่คิด

ผู้ฝึกสอนสควอชทิ้งท้ายว่า “ประโยชน์ของการเล่นสควอชนั้น จะคล้ายๆ กับการเล่นเทนนิสและแบดมินตัน ช่วยในเรื่องกล้ามเนื้อแกนกลาง กล้ามเนื้อขา แขน มีการออกตัวเข้าตีลูกอย่างรวดเร็ว ช่วยในเรื่องการเร่งระบบเผาผลาญพลังงาน ยิ่งถ้าเจอคู่แข่งที่ชอบแกล้งเล่นทางลูกด้วยแล้วยิ่งเหนื่อยกว่าการเล่นคนเดียว การเล่นสควอช 1 ชั่วโมงจะเผาผลาญพลังงานพอๆ กับการวิ่งในระยะเท่ากัน

“ส่วนมากคนที่มาเล่นสควอชจะเล่นเทนนิสและแบดมินตันมาก่อน มาเล่นเพื่อเป็นกีฬาเพิ่มทักษะในการเล่นเทนนิสและแบดมินตันให้ดีขึ้น เช่น ทักษะความเร็วในการตัดสินใจ เพราะต้องใช้เวลาเพียงเสี้ยววินาทีตัดสินใจเข้าตีลูก เพิ่มทักษะความเร็วในการออกตัวหรือสปรินต์ ฝึกระบบการหายใจเพราะสควอชจะมีเวลาพักระหว่างตีลูกที่สั้นกว่า จึงเหมาะกับการเล่นเสริมสำหรับนักกีฬาแบดมินตันและเทนนิส ไม่เพียงแต่กีฬา 2 ประเภทนี้เท่านั้น นักกีฬาประเภทอื่นๆ ก็มาเล่นด้วยเช่นกัน หากการเล่นเวตเทรนนิ่งช่วยเพิ่มพละกำลังและความแข็งแกร่งของร่างกาย สควอชก็เป็นกีฬาที่ช่วยเพิ่มความเร็วความคล่องตัว และการตัดสินใจที่เฉียบคมมากขึ้น”