"ทินเดอร์" ตัวการใหญ่ พลิกโฉมสังคมอินเดีย

โดย...อักษราภัค ลาภานันต์

เมื่อช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมานี้ ทินเดอร์ แอพพลิเคชั่นจับคู่ออนไลน์จากซิลิคอนวัลเลย์ สหรัฐ ได้เปิดตัวโฆษณาเวอร์ชั่นอินเดียเป็นครั้งแรก ซึ่งมีเนื้อหาในทำนองว่า แม่ของหญิงสาวที่กำลังจะนัดพบกับผู้ชายในทินเดอร์ แสดงท่าทีสนับสนุนการนัดพบดังกล่าว

การออกโฆษณาชิ้นนี้อาจจะสะท้อนได้ว่าทินเดอร์ต้องการจับตลาดอินเดียอย่างจริงจัง แม้จะมีกระแสต่อต้านโฆษณาดังกล่าวอยู่บ้าง แต่ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า ทินเดอร์และแอพพลิเคชั่นจับคู่ออนไลน์อื่นกำลังเป็นที่นิยมแพร่หลายในสังคมอินเดีย ซึ่งเป็นตลาดแอพพลิเคชั่นจับคู่ใหญ่ที่สุดในเอเชีย โดยในปี 2015 มียอดดาวโหลดทินเดอร์เพิ่ม 400% จากช่วงที่เปิดตัวในปี 2013

หนึ่งในเหตุผลที่ทำให้แอพพลิเคชั่นจับคู่เป็นที่นิยม ส่วนหนึ่งเป็นเพราะความเป็นสังคมอนุรักษนิยมของอินเดียเอง ที่ทำให้ผู้หญิงอินเดียมีทางเลือกไม่มากนักในการเจอและปฏิสัมพันธ์กับเพศ ตรงข้าม ขณะเดียวกันบรรดาพ่อแม่ชาวอินเดียก็มักจะให้ความสนใจกับการแต่งงานของลูกชายจนมีการจับคู่แต่งงานแพร่หลาย

“สังคมอินเดียกำลังเปลี่ยนแปลงแต่คนหนุ่มสาว โดยเฉพาะผู้หญิง แทบไม่มีโอกาสได้พบหรือปฏิสัมพันธ์กับเพศตรงข้าม ซึ่งแอพพลิเคชั่นจับคู่นี้จะเป็นส่วนที่ช่วยทลายอุปสรรคจากรูปแบบสังคม ทำให้ผู้คนมีโอกาสและอิสระในการเลือกมากขึ้น” ทารู กาปัวร์ ประธานฝ่ายปฏิบัติการในอินเดีย ซึ่งเป็นสำนักงานนอกสหรัฐแห่งเดียวของทินเดอร์ ระบุ

ในทำนองเดียวกัน เดอะการ์เดียน สื่ออังกฤษ ระบุว่า กระบวนการหาคู่ในอินเดียกำลังอยู่ในช่วงเปลี่ยนผ่าน โดยมี ทินเดอร์ วู ทรูลีแมดลีย์ แอพพลิเคชั่นจับคู่ทั้งหลายเป็นตัวกระตุ้น ทำให้การจับคู่แบบเดิมเริ่มออกจากตลาด ขณะที่คนหนุ่มสาวอินเดียก็เริ่มรู้จักและนิยมการออกเดทเพื่อความสนุกสนานมากกว่าการมุ่งแต่งงาน

ขณะที่การแต่งงานก็เริ่มลดระดับความเป็นทางการลง โดยหลายครอบครัวเริ่มหันมาขอแยกอยู่กับพ่อแม่หลังแต่งงาน รวมทั้งการออกเดทโดยไม่ได้แต่งงานเริ่มมีให้เห็นมากขึ้น

ทั้งนี้ ธุรกิจจับคู่ออนไลน์ไม่ได้เป็นเรื่องแปลกใหม่ในสังคมอินเดีย โดยก่อนหน้านี้มีเว็บไซต์หาคู่ครองที่พ่อแม่เข้าไปใช้บริการเพื่อจับคู่แต่งงานให้ลูกได้รับความนิยมอย่างมาก เช่น ชาดีดอทคอม โดยในการเลือกลูกเขยหรือลูกสะใภ้นั้น จะมีการจัดหมวดหมู่ตาม ภูมิภาค ศาสนา ภาษา ไปจนถึงราศีนักษัตร รวมทั้งสถานภาพทางสังคมและรายได้ ซึ่งเว็บไซต์นี้ก็วิวัฒนาการมาจากการจับคู่แต่งงานรูปแบบดั้งเดิมที่อยู่กับชาวอินเดียมานับพันปี ขณะที่แอพพลิเคชันจับคู่ก็อาจจะถือได้ว่าเป็นวิวัฒนาการต่อมา

ธุรกิจก็ต้องปรับเข้าสังคมอินเดีย

นิกคิล สิงห์ ราชพัจ ผู้กำกับภาพยนตร์ในมุมไบ ระบุว่า แอพพลิเคชั่นจับคู่จะกระตุ้นให้พ่อแม่ผ่อนคลายเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างชาย หญิง อย่างไรก็ดี การขยายธุรกิจในอินเดียต้องระวังและปรับตัวเข้ากับวัฒนธรรมอินเดีย เนื่องจากความนิยมทั่วโลกหลายอย่างใช้ไม่ได้ผลในอินเดีย

โฆษณาของทินเดอร์ยังสะท้อนความพยายามของธุรกิจในการปรับตัวให้เข้ากับสังคมอินเดีย โดยพยายามวางภาพลักษณ์ให้เป็นแอพพลิเคชั่นเพื่อความสนุกสนานและเปิดโอกาสทำความรู้จักกับคนใหม่ รวมทั้งเป็นที่ไว้วางใจของพ่อแม่ มากกว่าเรื่องเพศสัมพันธ์ นอกจากนี้ ทินเดอร์ยังได้ใส่คุณลักษณะพิเศษที่แตกต่างไปจากในสหรัฐหรือตลาดอื่นๆ ทั่วโลก เช่น ระบบค้นหาจากสภาพแวดล้อมในท้องถิ่น รวมทั้งยังเพิ่มการค้นหาจากอาชีพและการศึกษา

เมื่อปี 2014 ซาชิน บาเทีย ได้ร่วมก่อตั้ง ทรูลีแมดลีย์ แอพพลิเคชั่นจับคู่สัญชาติอินเดีย โดยพยายามนำเสนอเป็นเดทติ้งแอพพลิเคชั่น ซึ่งเน้นว่าเป็นพื้นที่พบปะของคนที่มีความสนใจในเรื่องบางอย่างร่วมกัน และนำเสนอเรื่องความปลอดภัยว่าการเดทไม่จำเป็นต้องเกี่ยวโยงกับเรื่องเพศสัมพันธ์

ทรูลีแมดลีย์ได้เสนอให้วัยรุ่นอินเดียรู้จักสนุกสนานกับการออกเดท โดยพยายามทำภาพลักษณ์ของการเดทให้เป็นเรื่องง่ายและสนุกสนาน มากกว่าการมุ่งหาคู่ครองเพื่อแต่งงานอย่างในเว็บไซต์จับคู่และไม่ได้เป็นเพียงเรื่องการนัดพบเพื่อมีเพศสัมพันธ์