วันบุรพาจารย์ ที่ มจร แห่งเดียวในโลก

โดย...พระศรีธวัชเมธี

พระศรีธวัชเมธี (ชนะ ภมรพล ป.ธ.9 M.A.) เขียนอนุทินประจำวัน ครั้งที่ 185 เล่าเรื่องวัน บุรพาจารย์ บุรพปัญญา จัดที่หอประชุม มวก.๔๘ พรรษา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย  อ.วังน้อย จ.พระนครศรีอยุธยา ท่านเล่าว่า เดินทางไปแต่เช้าโดยอาศัยรถท่านเจ้าคุณเทียบ (พระราชปริยัติมุนี) เมื่อถึง มจร ได้พบอาจารย์กมล ศรีนอก ศิษย์เก่าดีเด่นปี 2506 ผู้เคยสอนวิชาจิตวิทยาทั่วไปแก่ข้าพเจ้าในปี 2 หรือปี 3 ในยุค 2520 โน้น  และ บุญมา แพ่งศรีสาร พธ.บ.รุ่นที่ 29 รุ่นหลังข้าพเจ้าปีหนึ่ง ซึ่งกำลังทำดอกเตอร์อยู่ในขณะนี้ จึงไปเยี่ยมบูธศูนย์อาเซียนศึกษา ก่อนเข้าห้องประชุมพบพระราชวิริยสุนทร (เจ้าคุณยิน) พระครูคัมภีร์ปัญญาวิกรม (พระมหากำพร้า โตบางป่า) เป็นต้น

พระราชวิริยสุนทร อายุ 85-6 ปี เจ้าอาวาสวัดชัยชนะสงคราม (วัดตึก) เข้ารับรางวัลศิษย์เก่าดีเด่นเกียรติคุณประจำปี 2560 บอกว่าเรียนจบ พธ.บ.รุ่นที่ 12 จบปี 2508 มีนิสิตจบ 35 รูป สึกหมดเหลือเป็นพระรูปเดียวคือท่าน และว่าสมัยท่านนั้น เรียนพุทธศาสตร์ 2 ปี แล้วเรียนเอเชียอาคเนย์อีก 2 ปี จบแล้วเข้าทำงานที่บาลีสาธิตวัดพระเชตุพนฯ.

อาจารย์สนิท ไชยวงศ์คต เข้ามาร่วมวงสนทนาด้วย พูดว่า "ตอนที่เรียนนั้น รู้จักและคุ้นกันมากกับ มหาหรีด เรืองฤทธิ์ ป.ธ.6 ศิษย์วัดเทพธิดาราม ไว้เล็บยาวเวลาเขียนกระดานเสียงดังแกร๊กๆ" ข้าพเจ้าถามว่ามหาหรีดคนที่ไหน? ซึ่งอาจารย์สนิทก็บอกว่า ผมคิดว่าเป็นคนสุพรรณน่ะ ข้าพเจ้ายิ้มตอบว่า มหาหรีดคนโพหัก ราชบุรี น่าจะมอญหรือเขมร ญาติพี่น้องอพยพมาอยู่แถวท่าไชย อ.สองพี่น้อง ก่อน แล้วญาติพี่น้องบางคนก็ขึ้นไปอยู่แถวหนองกระทิง อ.อู่ทอง โน้น

ส่วนหนึ่งของศิษย์เก่า มจร ที่ได้รับรางวัลศิษย์เก่าดีเด่น

ข้าพเจ้าเคยได้ยินมาว่า มหาหรีดเคยสมัคร สส.ที่ไหนไม่ทราบ แต่สอบตก แต่น้อยคนที่จะรู้ประวัติ หลายคนนึกว่าเป็นคนสุพรรณ.

เมื่อพบพระปลัดมารุต วรมังคโล วัดนางนอง บอกข้าพเจ้าว่า "เจ้าคุณเป็นคนดีแต่ไม่เด่น" ข้าพเจ้าซักว่าที่พูดนี้เพื่อเอาใจ คิดก่อนพูดหรือพูดแล้วจึงคิด ท่านได้แต่พยักหน้าหงึกๆ .

ข้าพเจ้าเดินไปถวายความเคารพพระธรรมโมลี (ทองอยู่ ป.ธ.9) เจ้าอาวาสวัดศาลาลอย ที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดสุรินทร์ ที่จะอายุครบ 84 ปีในวันที่ 25 ก.ค.นี้ ได้ทักทายเป็นภาษาอังกฤษกันนิดหน่อย ตามประสาคนชอบพอกัน.

หลังจากนั้นก็อยู่ร่วมฟังปาฐกถาพิเศษเรื่อง "บุรพปัญญา 70 ปีมหาจุฬา" แสดงโดยอธิการบดี พระพรหมบัณฑิต ที่กล่าวว่า วันที่ 18 ก.ค. 2490 เป็นวันเปิดเรียนวันแรก สมัยก่อนจัดงานวันอนุสรณ์ที่ลานอโศก วัดมหาธาตุฯ มีนิทรรศการอะไรต่างๆ วันบุรพาจารย์จัดขึ้นตามคำปรารภของอาจารย์จำนงค์ ทองประเสริฐ ที่ให้รักษาของเก่าไว้และให้ต่างจากสถาบันอื่นๆ เป็นแห่งเดียวที่มีวันบุรพาจารย์ ทำบุญให้ผู้สร้างคุณูปการแก่มหาจุฬา ถือว่าเป็นอัตลักษณ์พิเศษ แห่งเดียวในโลก.

อธิการบดี เล่าว่า ถ้านับ(การเกิดมหาจุฬา) จริงๆ ต้องเป็น 130 ปี เพราะปี 2430 สถาปนามหาธาตุวิทยาลัย นับมาจนถึง 2490 เป็นเวลา 60 ปี มาเปิดเรียน มีอาจารย์จำนงค์ ทองประเสริฐ เป็นรุ่นแรก ซึ่งเรียนจบในปี 2497-2498 เป็น พธ.บ.รุ่นแรกสุด หลังจากนั้นอธิการบดีก็บรรยายเรื่อง KM (Knowledge Manangement) จนจบในเวลา 11.00 น.เศษ.

ก่อนจะแยกย้ายจากกัน ข้าพเจ้าส่งจดหมายน้อยให้พี่สมาน สุดโต ว่า "21 ก.ค. 60 ที่คณะ น.16 วัดโพธิ์ จัดงานคล้ายวันสถาปนาสมเด็จพระสังฆราช องค์ที่ 17 (ปุ่น) จัดเป็นปีที่ 4 มีหนังสือ 'สู่สำนักวาติกัน' ถ้าว่าง เชิญมาร่วมงาน"