posttoday

‘ไม่ต้องข้ามภพชาติ ก็สามารถบรรลุธรรมได้’

16 กรกฎาคม 2560

ผู้คนที่สนใจในการเรียนรู้และปฏิบัติธรรม ต่างมีแนวความคิดเชื่อกันว่า เราจะต้องผ่านภพข้ามชาติเสียก่อนในเรื่องของการปฏิบัติธรรมนั้น

โดย...ราช รามัญ

ผู้คนที่สนใจในการเรียนรู้และปฏิบัติธรรม ต่างมีแนวความคิดเชื่อกันว่า เราจะต้องผ่านภพข้ามชาติเสียก่อนในเรื่องของการปฏิบัติธรรมนั้น แล้วจะทำให้เราสามารถเข้าถึงธรรมอันสูงสุดที่พระพุทธเจ้าสอนได้ แนวคิดนี้เรียกได้ว่าเป็นแนวคิดที่ค่อนข้างอันตรายต่อผู้ศึกษาธรรมอย่างยิ่ง

เพราะไปมีความเชื่อในการแนบแอบอิงกับภพเก่าแต่หนหลังมากเกินความจำเป็น จนกระทั่งไม่ได้อยู่กับปัจจุบันขณะ เท่านี้ยังไม่พอ บางคนลงมือปฏิบัติธรรมในวันนี้ รักษาศีลและทำบุญทำทานเพื่อมุ่งหวังประโยชน์ในภพภูมิชาติหน้าโน่น

พระพุทธเจ้าทุกพระองค์ทรงเน้นสอนให้เราอยู่กับปัจจุบันขณะ แต่เราท่านกลับไปมีจิตใจที่ผูกติดกับอดีตชาติบ้าง อนาคตในชาติหน้าบ้าง ซึ่งเป็นการผิดต่อการปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธเจ้า...เพราะพระพุทธเจ้าให้เรียนรู้ทุกข์เพื่อไม่ให้มีความทุกข์แล้วจะสุขตลอดกาล แต่เราก็ไปเลี้ยวแสวงหาอิทธิฤทธิ์ในใจ ถ้าพูดแบบตรงไปตรงมา อิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์ทั้งหลายที่ปรากฏคล้ายแฟนตาซีในเรื่องราวของพระพุทธศาสนานั้น เป็นเรื่องของการแต่งขึ้นใหม่เกือบทั้งหมด

ตราบใดที่จิตใจเรายังไปข้องเกี่ยวกับเรื่องภพชาติและอิทธิฤทธิ์ ก็ง่ายนักที่จะโดนครอบงำและเป็นเหยื่อ จากมหาโจรในผ้าเหลือง ที่ไม่ได้รักษาคำสอนของพระพุทธเจ้าและไม่ซื่อตรงต่อพระธรรมวินัยด้วย

ตอนที่ผมปฏิบัติธรรมกับหลวงพ่อเทียน จิตฺตสุโภ วัดสนามใน บางกรวย นนทบุรี และมาศึกษาของหลวงพ่อเจ้าคุณพุทธทาส ปัญญาแห่งปัจจุบันขณะของผมปรากฏขึ้นอย่างแจ่มชัดเลยว่า ที่เรียนรู้มาทั้งหมดเกือบค่อนชีวิตเป็นเพียงแค่ธุลีธรรมโดยแท้

หลวงพ่อเทียน ท่านสอนว่า

“การเห็นความคิด คือ การเห็นจิตใจ เมื่อเห็นจิตใจของตัวเองแล้วก็ไม่มีความทุกข์”

แล้วทำอย่างไรให้เห็นความคิดและจิตใจของตัวเองได้...

‘ไม่ต้องข้ามภพชาติ ก็สามารถบรรลุธรรมได้’ หลวงพ่อเทียน

เมื่อเราเกิดความคิดอะไรขึ้น ก็รู้ทันในความคิดนั้นเสมอ คิดกุศล หรือคิดอกุศล ก็รู้ทันในความคิดนั้นเสมอ เพราะเมื่อเรารู้ทันความคิดนั้นแล้ว เราก็จะมารู้อีกขั้นหนึ่งโดยอัตโนมัติ ว่า สิ่งที่เราคิดไปนั้น ควรคิด ควรพูด หรือควรทำหรือไม่อย่างไร

แต่ถ้าเราไม่ตามรู้ความคิด ไม่ทันความคิด เราจะมีจิตใจที่ปรุงแต่งและเพ้อเจ้อฟุ่งซ่านไปเรื่อย มันก็ทำให้เราเป็นทุกข์อยู่ตลอดไป เรียกได้ว่าเป็นทุกข์เพราะความคิด

แต่เมื่อเรารู้ทันความคิดจิตใจ ขณะที่เราลืมตา และทำการงานต่างๆ นั้น เราก็จะไม่เป็นทุกข์อะไรเลย เมื่อไม่เป็นทุกข์ในปัจจุบันขณะแล้ว เราจะไปร้องเรียกหาธรรมะอะไรกันอีก มันก็จบลงในตัวแล้วทันที เพียงแต่ว่าเราจะรักษาภาวะการรู้ทันความคิดแบบนี้ได้นานหรือสั้นอย่างไรเท่านั้น

แม้รู้ทันความคิดจิตใจและไม่มีความทุกข์สักวันละ 5 นาที หรือ 10 นาที อานิสงส์ก็มากกว่าการทำบุญทำทานร้อยครั้งแล้ว แต่ถ้าเรารู้ทันความคิดและรู้ทันจิตใจได้ทั้งวัน เราจะไม่มีทุกข์ตลอดทั้งวัน เพียงแค่นี้แล้วเราจะไปแสวงหาอะไรกันอีกจากธรรมะในตำรา

นี่เป็นวิธีที่ลัดและสั้นที่สุด...สำหรับผู้ที่สนใจการปฏิบัติธรรมเพื่อการบรรลุธรรม ในปัจจุบันขณะ เมื่อไรที่จิตใจไม่มีความทุกข์ เมื่อนั้นเราก็บรรลุธรรมทันที เพียงแต่ภาวะนี้จะตั้งอยู่นานหรือไม่ ก็อยู่ที่ใจของเรานั้นเองว่าตั้งมั่นตามรู้ความคิดจิตใจอยู่ตลอดหรือไม่

เพราะเมื่อเราตามรู้ทันความคิดจิตใจ เนืองๆ จนเป็นนิสัยความเคยชิน แล้วทำไมเราจะไม่สามารถปลดออกจากความคิดที่เป็นทุกข์ได้ตลอดไป เพียงแค่ไม่มีความคิดที่ทำให้ใจเราเป็นทุกข์เราก็บรรลุธรรมแล้ว แม้เป็นการบรรลุธรรมเพียงชั่วคราวก็ตาม แต่อย่างน้อยก็เป็นกำลังใจที่ดีให้แก่ผู้ใฝ่ใจปฏิบัติ

วิธีที่จะทำให้หมดกิเลสนั้น...ผมไม่รู้ เพราะรู้เพียงแค่วิธีที่ทำให้ความคิดและจิตใจในปัจจุบันขณะไม่มีความทุกข์เท่านี้ ผมมองว่าก็น่าจะเพียงพอต่อการใช้ชีวิตอยู่บนโลกใบนี้แล้ว ก็ในเมื่อความทุกข์น้อยลง หรือไม่มีความทุกข์อะไรหลงเหลืออีกเลย แล้วจะต้องยังไปแสวงหาอะไรกันอีกเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรม

หลวงพ่อพุทธทาส ท่านสอนสั้นๆ ง่ายๆ “การทำงาน คือ การปฏิบัติธรรม” เพราะทุกครั้งที่เราลงมือทำงาน เราต้องอยู่กับปัจจุบันขณะ เราต้องมีสติ มีสมาธิ และมีสัมปชัญญะไปในตัวของเรา

งานนั้นจึงสำเร็จประโยชน์ และนั่นเองเป็นการปฏิบัติธรรม เพราะขณะที่เราทำงานอยู่ เราไม่ทุกข์ และไม่มีจิตใจที่ออกนอกตัวไปอยู่กับอนาคต หรือไปอยู่กับอดีต

หลวงพ่อพุทธทาสเคยกล่าวเอาไว้ว่า ในตำราวิสุทธิมรรคที่เขียนเรื่องปฏิจจสมุปบาท แล้วต้องคร่อมภพ คร่อมชาติก่อนจึงจะบรรลุธรรมนั้น เป็นการเขียนที่ยังไม่เข้าใจในเรื่องของปฏิจจสมุปบาทอย่างแท้จริง ไม่ต้องคร่อมภพ ข้ามชาติเราก็สามารถดับทุกข์ได้จากที่ตรงนี้ ขณะนี้ เดี๋ยวนี้ ไม่ว่าคุณจะอยู่ในฐานะใด ยากดีมีจน สูงต่ำดำขาว สวยหล่อ ขี้เหร่ ถ้าคุณมีภาวะความคิดจิตใจเหมือนมนุษย์แล้ว...ก็สามารถปฏิบัติธรรมและบรรลุธรรมโดยอยู่กับภาวะปัจจุบันขณะได้ทุกคน ไม่มียกเว้น