เทพเทวดา พรหม มีไหมในสกลโลก

โดย...ราช รามัญ

สิ่งที่อยู่ไกลตัวมนุษย์ หรือมนุษย์เข้าไปสัมผัสไม่ได้ ไม่ว่าจะด้วยหลักตรรกะทางฐานวิธีคิดแบบวิทยาศาสตร์หรืออะไรก็ตามเถอะ ด้วยความรู้ที่มีเพียงแค่หัวคั่วหัวเข่าเราก็ต่างไปเหมาเอาเองว่าไม่มีเสียฉิบ แบบนั้นก็คงไม่เป็นธรรมเสียเท่าไหร่

หลายคนที่ไหว้ทั้งพระไหว้ทั้งเทพเทวดาพรหม เขาต่างหลงชื่นชมยินดีและมีคติด้วยว่า อยากได้บุญไปไหว้พระเพื่อให้ได้บุญ ได้ใจสงบพบนิพพาน แต่ถ้าอยากได้ตามที่ใจเราปรารถนานอกจากการลงมือทำเองแล้วเทพเทวดาพรหมอาจช่วยดลบันดาลได้ เป็นเหมือนทางด่วนทางลัด

ด้วยความไม่ประสาของผม เพราะไม่รู้จริงๆ ว่าเทพเทวดาพรหมมีจริงหรือไม่ ก็ต้องหาอ่านจากพระไตรปิฎก เพราะใคร่รู้ใคร่เห็น ถ้ามีก็ขอสักครั้งในชีวิตได้เห็นตัวเป็นๆ แต่จนป่านนี้ก็ไม่เคยเห็นสักครั้ง อาจจะเฉลียวเกี่ยวกับบุญเราคงไม่พอ

องค์พุทธะพระบรมไตรโลกนาถศาสดา ได้สอนเอาไว้ชัดในคาถาบทหนึ่งว่า มนุษย์ทั้งหลายมาแต่พรหม เรียกชื่อชั้นพรหมนั้นว่า อาภัสสรพรหม แล้วล่องหนปนแสงมาตามกลิ่นหอมของพื้นดินที่เพิ่งโผล่พ้นน้ำเอานิ้วจิ้มดูดดินจนสิ้นแสงแล้วบินกลับไปไม่ได้ ใช้ชีวิตกองรวมอยู่ตรงนั้นกระทั่งพัฒนามาเป็นเผ่าพันธุ์มากมายถึงปัจจุบัน บางเผ่าพันธุ์เรียกมารดาตัวเองว่า แม่  มาม่า มามี้ มาตา มาตู มัม มาเทอร์

ล้วนขึ้นด้วยอักษรไทยเป็นตัว ม.ม้า อักษรฝรั่งด้วย ตัว M เป็นสิ่งที่ยืนยันว่าเป็นเผ่าพันธุ์เดียวกันที่ไม่ใช่เรื่องบังเอิญอย่างแน่นอน   

ในชาดกอีกมากมายคาถาที่มีเรื่องของเทพเทวดามาข้องเกี่ยว ดูอย่างสุทัตตะ อนาถบิณฑิกเศรษฐีนั้นอย่างไร บริจาคทานจนเงินเริ่มหมด เทวดาใต้ซุ้มประตูมาเตือนว่า ไม่ควรทำแล้ว ควรหยุดเสีย แต่ท่านไม่หยุด แถมดุตำหนิเทพเทวดาตนนั้นด้วยว่ามาห้ามทำไม แถมไล่ออกไปจากซุ้มประตูบ้าน

เทพเทวดายังแพ้ความดีแห่งจิตใจของผู้ใจบุญ กลายเป็นเทพเทวดาแบบสัมภเวสีไม่มีที่สถิต จึงนำความไปกราบทูลพระพุทธเจ้า พระองค์ให้เทพเทวดานั้นไปขอโทษเศรษฐีเสีย เมื่อทำตามจึงได้เข้าไปอยู่ที่เดิม

นี่หมายถึงให้เห็นว่า ถ้าเราเป็นคนดี ไม่ต้องเกรงอำนาจดินฟ้า เทพเทวดาที่ไหนก็ทำอะไรเราไม่ได้เลยแม้แต่น้อย ยังมีเรื่องของเทพเทวดาอีกเรื่องหนึ่ง คือ วันที่พระสารีบุตรจะนิพพานสังขารธาตุ กลับไปบ้านที่นาลันทา ส่วนแม่ของพระสารีบุตรไม่นับถือพระพุทธศาสนาแต่นับถือองค์เทพ

ครั้นวันหนึ่งเทพเทวดาลงมาฟังธรรมโดยเหาะมาแล้วเข้ามาในห้อง แม่พระสารีบุตรเหลือบมองเห็นแสงก็แปลกใจจึงแอบไปดู กลายเป็นเทพบุตรสุดงามมานั่งพนมมือฟังธรรม ไม่นานแล้วก็เหาะออกไป มีเทพเทวดามาหลายองค์เลยทีเดียว แม่จึงคิดได้ว่าพระสารีบุตรคงจะต้องมีของดี ขนาดเทพเทวดายังมาฟังธรรม ในที่สุดแม่ก็เข้าไปฟังธรรมด้วยจนเข้าถึงธรรมในเบื้องต้น พระสารีบุตรก็นึกได้ว่า การที่ทำให้บุพการีเข้าหาธรรมได้นั้นเป็นการตอบแทนบุญคุณอย่างแท้จริงยิ่งกว่าการให้ข้าว ให้ยา ให้น้ำ

เรื่องนี้ผมมองแค่ว่าเทพเทวดามีจริง...

ยังมีอีกเรื่องที่คล้ายคลึง พราหมณีผู้หนึ่ง ลูกบวชเป็นพระภิกษุกระทั่งอยู่จบพรหมจรรย์เป็นพระอรหันต์ เดินมาบิณฑบาตที่หน้าบ้านทุกวัน แต่แม่พราหมณีไม่เคยใส่บาตรใดๆ เลย แต่ทุกเช้าแม่พราหมณีลุกหุงข้าวทำกับข้าว แล้วนำเอาอาหารนั้นไปวางเซ่นไหว้พระพรหมแทนทุกวัน

นานไปร้อนถึงองค์พรหมธาดา องค์เป็นๆ เสด็จมาให้เห็นจะจะจากสวรรค์ แล้วบอกแก่แม่พราหมณี ว่า

“ขอบใจมากที่ทำอาหารมาสักการะเราทุกวัน แต่เราทานไม่ได้ ได้แต่รับรู้และขอบใจ ขอเจ้าจงนำเอาอาหารนี้ไปถวายใส่บาตรพระลูกชายของเจ้าดีกว่า เพราะเนื่องจากว่าท่านเป็นพระอรหันต์ถวายแล้วจะได้บุญกุศลยิ่งกว่านำมาให้เรา”

แม่พราหมณี จึงทำตามคำแนะนำขององค์พรหมธาดา

ทั้งหมดที่เล่ามานี่ เพื่อให้มองเห็นว่า องค์เทพเทวดาพรหมมีอยู่จริง แต่ท่านทั้งหลายไม่ได้เข้ามามีส่วนร่วมหรือมีบทบาทอะไรกับชีวิตของมนุษย์เลยตามที่เราเข้าใจกันเอาเองตลอดมาว่า เมื่อไหว้แล้วจะได้ผลอย่างนั้นอย่างนี้ แต่นั่นเป็นเพียงพิธีกรรมที่แสดงออกถึงความเคารพอย่างหนึ่งเท่านั้นเอง

ที่สุดแล้วอย่างไรเสียมนุษย์ก็ต้องพึ่งตนเองเป็นสิ่งที่เที่ยงแท้และแน่นอนที่สุด ส่วนเรื่องที่อยู่เหตุเหนือผล ก็คงจะต้องปล่อยเอาไว้ให้เป็นเช่นนั้นต่อไป อย่าไปค้านหรือไปปฏิเสธว่าไม่มีจริงนั้นก็มิได้ การที่เรามีใจสงบนิ่ง มีสติ มีสัมปชัญญะ และมีธรรมในพรหมวิหารทั้งสี่ คือ เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา นั่นแลที่จะทำให้เรามีหัวใจเดียวกับองค์เทพเทวดาและพรหมทั้งปวงในสกลโลกนี้

เรื่องบางเรื่องที่เป็นสิ่งนอกเหตุเหนือผล จนกรอบวิทยาศาสตร์ก้าวไม่ถึง เราก็ควรจะต้องทำใจกลางๆ มาศึกษาให้โดยรอบ เพราะทุกสิ่งทุกอย่างนั้น ต่างก็มีเหตุปัจจัยที่แตกต่างกันไป ต้นไม้หนึ่งต้นประกอบไปด้วยกิ่งก้าน ใบ ดอก ผล ตลอดทั้ง แก่น เปลือก กระพี้ เพราะถ้ามีแต่แก่นเพียงอย่างเดียวต้นไม้นั้นก็คงจะอยู่ยืนยงไม่ได้เช่นเดียวกัน