งานพลีบุญ...ระลึกคุณ พระนางเจ้าจามเทวี!

โดย...พระอาจารย์อารยะวังโส

เจริญพรสาธุชนผู้มีศรัทธามั่นคงในพระพุทธศาสนา เมื่อวันเสาร์ที่ ๒๔ ก.ย. ๒๕๕๙ ได้มีงานพลีบุญ ...สู่เปตชน “เทศกาลเดือนสิบ” ณ ลานอนุสาวรีย์พระนางเจ้าจามเทวี/จ.ลำพูน ที่มีการวางแผนงานอย่างสวยงามและยิ่งใหญ่จากแรงศรัทธาของชาวลำพูน ที่ยกระดับขึ้นเป็นงานบุญประเพณีประจำจังหวัด โดยการสนับสนุนของ จ.ลำพูน และองค์การบริหารส่วนจังหวัดลำพูน ที่มี นิชาดา สุริยะเจริญ ปลัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดลำพูน เป็นแม่งานใหญ่ นำไปสู่ความร่วมมือของทุกภาคส่วนที่เข้ามามีส่วนร่วมสนับสนุนการจัดงานดังกล่าว โดยเฉพาะการจัดถวายมหาทาน เพื่อพระนางเจ้าจามเทวี ทรงโปรยทานแด่มหาชน... ที่นับเป็นครั้งแรก

การทำบุญอุทิศส่วนกุศลแก่ผู้ตาย ที่เรียกว่า เปตพลี ชาวเหนือเรียก ป๋าเวณี๋ตานเปตพลี... ภาคกลางเรียก ตรุษสารท... ชาวปักษ์ใต้เรียก ประเพณีเดือนชิงเปรต และทางภาคอีสานเรียก ประเพณีบุญข้าวประดับดิน นั้น ล้วนแต่มีความหมายและจุดประสงค์เป็นอย่างเดียวกัน ด้วยเป็นประเพณีอุทิศบุญให้แก่พ่อแม่ปู่ย่าตายาย ญาติพี่น้องที่ล่วงลับไปแล้ว ซึ่งนิยมจัดงานพลีบุญดังกล่าว ตั้งแต่ขึ้น ๑ ค่ำ ไปจนถึงแรม ๑๔ ๑๕ ค่ำ ดังที่พระพุทธเจ้าได้ทรงแสดงพระธรรมเทศนา ติโรกัณฑสูตร ซึ่งได้ทรงสรรเสริญทานที่ทายกอุทิศบริจาคแก่ญาติที่ตายไปแล้ว ดังคำกล่าวอุทิศถึงญาติในเปตภูมิเป็นบาลีว่า “อิทัง เม ญาตีนัง โหตุ สุขิตา โหนตุ ญาตะโยฯ” แปลว่า ทานนี้จงถึงแก่ญาติทั้งหลายที่เกิดในเปรตวิสัย ขอญาติทั้งหลายเหล่านั้น จงสำเร็จประโยชน์ เพื่อความสุขทั้งปวงเทอญ

การจัดงานเทศกาลเดือนสิบ ณ อาณาจักรหริภุญไชย/จ.ลำพูน ในปีนี้ ถือว่าครบถ้วนสมบูรณ์ในทุกด้าน ทั้งคณะทายก-ทายิกาที่บริสุทธิ์ด้วยเจตนาจากศรัทธาจิตที่มั่นคงในพระพุทธศาสนา รู้ เข้าใจในอานิสงส์อันเกิดจากการทำบุญกุศลในเขตบุญพระพุทธศาสนา วัตถุไทยธรรมอันบริสุทธิ์ ถูกต้องตามกาลเวลา เหมาะควรแก่สมณสารูป ไม่ผิดพระวินัย และปฏิคาหก คือ ฝ่ายพระภิกษุผู้รับที่มั่นคงดำรงอยู่ในพระธรรมวินัย รู้ประโยชน์และความเหมาะควรต่อการปฏิบัติ จึงเกื้อกูลกันอย่างเต็มที่ โดยเฉพาะการประกาศความกตัญญูกตเวทิตาต่อบรรพชนและบุคคลที่ควรระลึกถึง ดังเช่นพระนางเจ้าจามเทวี ปฐมกษัตริย์แห่งอาณาจักรหริภุญไชย

การจัดมหาทานถวายแด่พระนางเจ้าจามเทวี เพื่อถวายแด่พระสงฆ์ ๙ วัด และโปรยทานในงานบำเพ็ญกุศลเนื่องในเทศกาลเดือนสิบ เพื่อมหาชนและสัตว์ทั้งหลาย ด้วยการออกโรงทานในเขตงาน จัดปัจจัยถวายเป็นทานกุศลแด่กองทุนสงฆ์อาพาธ เด็กด้อยโอกาส คนที่พิการ หรือการสงเคราะห์วัดวาอาราม นอกเหนือจากการใส่บาตร ถวายไทยทานแด่พระสงฆ์จำนวน ๒๓ รูป จากวัดป่าพุทธพจน์หริภุญไชย และ

วัดป่าในสาขาแล้วนั้น... นับเป็นเรื่องที่ควรแก่การอนุโมทนาอย่างยิ่ง จากปัจจัยของคณะศรัทธาสาธุชนทั้งหลายที่พร้อมใจกันจัดงานบุญดังกล่าว เพื่อการสำเร็จประโยชน์แห่งการพลีบุญอุทิศไปยังพ่อแม่บรรพชน ญาติสายโลหิตของตน ตลอดจนการอุทิศบุญแก่เทพยดาอารักษ์ทั้งหลาย สัตว์ทั้งหลายในทุกภพภูมิ ด้วยอำนาจเมตตากรุณา... ที่นำไปสู่จาคะอันล้ำเลิศประเสริฐโดยธรรม... ยังให้เกิดความปีติสุขกันถ้วนหน้า

การร่วมกันถวายมตกภัตรอันเป็นสังฆทานแด่คณะสงฆ์ เพื่ออุทิศแด่ญาติมิตรผู้ล่วงลับไปแล้ว โดยพร้อมเพรียงกันที่เกิดขึ้นใจกลางนครลำพูนในครั้งนี้ จึงเป็นอัศจรรย์แห่งธรรมที่ควรแก่การจดจำ โดยเฉพาะการร่วมถวายเครื่องไทยธรรม “กัณฑ์ธรรม” แด่องค์พระธรรมกถึกเทศนา ซึ่งล้วนแต่เป็นการสืบสานประเพณีตนบุญ... ที่ควรแก่การกล่าวถึง เนื่องในงานเทศกาลสารทเดือนสิบ (ใต้) หรืองานพลีบุญเดือน ๑๒ เหนือ ซึ่งเป็นประเพณีส่งบุญหาผู้ตายที่ชาวเหนือเรียกว่า งานป๋าเวณี๋ตานเปตพลี ที่บัดนี้ได้กลับมาอย่างสมบูรณ์อีกครั้งในแผ่นดินธรรมอาณาจักรหริภุญไชย/จ.ลำพูน ...ที่ควรแก่การอนุโมทนา

เจริฐญพร