ม.๔๔... การแต่งตั้งสังฆราช เรื่องที่สังคมสนใจศึกษา!!

โดย...พระอาจารย์อารยะวังโส

ปุจฉา : เรื่องการใช้ ม.๔๔ ที่ส่งผลกระทบต่อบุคคลทั้งสุจริตและทุจริต... เรื่องการแต่งตั้งสมเด็จพระสังฆราช และอีกหลายเรื่องที่กำลังจุดตัวเองอย่างร้อนแรง... พระอาจารย์มีข้อคิด-ข้อเสนอต่อคนในสังคมไทยอย่างไรบ้าง

วิสัชนา : เจริญพรสาธุชนผู้มีจิตศรัทธามั่นคงในพระศาสนา ...ช่วงปีใหม่เพิ่งผ่านมาไม่กี่วัน รสชาติความใหม่ที่เพิ่งลิ้มรสเริ่มจางคลายลงอย่างรวดเร็ว ทั้งๆ ที่ยังอยู่ในเขตต้นเดือนของปี พ.ศ. ๒๕๕๙

อะไรทำให้ความรู้สึกเป็นเช่นนั้น... ทำไม ปะโมทะยัง ปีติสุข จึงสูญสลายไปเร็ว เหมือนม่านหมอก เมฆ ควัน ที่ถูกลมแรงพัดจางคลายไปอย่างนั้น... จนรู้สึกเหือดแห้งใจปริเวทนาการ... ไม่สบายกาย ไม่สบายใจ คับแค้นใจ... อย่างไม่สามารถคิดหาเหตุผลใดๆ มารับรองได้ในความรู้สึกที่ปรากฏขึ้นมาอย่างนี้...

หากไม่ยึดหลักธรรมที่ว่า... ผลทั้งหลายเกิดแต่เหตุ เมื่อเหตุดับ ผลทั้งหลายนั้นย่อมดับสิ้นไป... ก็คงหลงไปกล่าวโทษกรรมจากอดีตจนพานอับปัญญา...

มาพิจารณาเรื่องการใช้ ม.๔๔ ของนายกรัฐมนตรีนั้น คงเป็นไปตามกรอบขอบเขตของอำนาจที่ต้องถือปฏิบัติตามหน้าที่ อันมีกฎหมายควบคุมดูแล ที่จะต้องถือและใช้อำนาจนั้นให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของกฎหมาย...

สิทธิและหน้าที่ตามบริบทในกฎหมายของผู้ใช้อำนาจนั้นจะต้องไม่เป็นโทษ หมายถึง การทำงานที่ไม่มีโทษ... แม้แต่เล็กน้อย! ซึ่งจะต้องยึดหลักกฎหมาย จารีตประเพณี ศีล และธรรม เป็นเครื่องตัดสินว่าเป็น อนวัชชพละ... (การกระทำที่ไม่มีโทษเป็นกำลัง)

เรื่องการใช้อำนาจตาม ม.๔๔ ของนายกรัฐมนตรี จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องกลั่นกรองรายละเอียดในข้อมูลทุกด้าน เพื่อผดุงไว้ซึ่งการใช้อำนาจหน้าที่ที่ไม่เป็นโทษ ที่จะก่อเกิดผลต่อบุคคล องค์กร สังคม ประเทศชาติ

จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีคลังปัญญาไว้กลั่นกรองงานแต่ละเรื่องอย่างละเอียดและยุติธรรม ก่อนตัดสินใจใช้อำนาจตามมาตรานั้นๆ ในกฎหมายปกครองแผ่นดิน ...โดยคลังปัญญานั้นจะต้องมีกระบวนการพิจารณาโดยแยบคายในแต่ละเรื่องราว เพื่อการรู้ดี... ถูกต้องชอบธรรม... มีคุณประโยชน์และความควร สามารถหักล้างเอาชนะเรื่องราวที่ผิดๆ ไม่ถูกต้องได้

มากล่าวถึงในส่วนของการแต่งตั้งสมเด็จพระสังฆราชนั้น จริงๆ แล้วเป็นราชประเพณี... อยู่ในเขตพระราชอำนาจ แม้ว่าจะมีกฎหมายตราขึ้นมาเพื่อแสดงหลักการ กระบวนการ ของความถูกต้องในการเสนอแต่งตั้ง... แต่นั่นเป็นเพียงกระบวนการตามกฎหมาย... เพื่อรองรับความชอบธรรมที่ทรงมีพระราชวินิจฉัย เพื่อความชอบธรรม ซึ่งอยู่ในเขตพระราชอำนาจที่ทุกฝ่ายไม่ควรล่วงเกิน... ซึ่งพระธรรมราชา ผู้ปกครองแผ่นดินโดยธรรมย่อมยึดหลักธรรมในการตัดสิน และมุ่งเน้นการประสานสังคมให้เป็นหนึ่งเดียวกันเป็นที่สุด...

จึงเห็นการประชุมกัน เพื่อคัดเลือกบุคคลที่มีธรรม... ถูกต้องตามพระธรรมวินัย โดยใช้หลักการเคารพอาวุโสเป็นส่วนประกอบ เมื่อผู้มีธรรม ...ถูกต้องตามพระธรรมวินัย และไม่ผิดกฎหมาย จารีตประเพณี มีหลายท่านที่ต้องคัดเลือก การพิจารณาส่วนประกอบด้วย วัยวุฒิ ชาติวุฒิ คุณวุฒิ จึงเกิดขึ้นมามีส่วนร่วมในกระบวนการพิจารณาตรงนี้ พระพุทธศาสนาถือพระภิกษุผู้มีอายุพรรษาเป็นสำคัญ... ไม่ถือในอายุและศักดิ์แบบอาณาจักร (ฝ่ายโลก) โดยเฉพาะเรื่องคุณวุฒินั้น จะมุ่งเน้นเรื่องคุณธรรมตามพระวินัยเป็นที่สุดแห่งที่สุด เพื่อการถวายความเคารพอันสูงสุดต่อประมุขคณะสงฆ์ในพระพุทธศาสนานี้!

 เจริญพร