ขายฝัน(ร้าย)

โดย...มะกะโรนี

ภาพลักษณ์อันแสนหอมหวาน อันประกอบด้วยสารพัดภาพคุณภาพชีวิตที่ดีราวกับความฝันที่เสกสรรขึ้นได้จากอำนาจเงิน ไลฟ์สไตล์ที่เพียบพร้อมทุกสิ่งที่ต้องการ ตัวตนที่โดดเด่น มั่งคั่ง โดยไม่ต้องลงแรงมาก ผลลัพธ์ปลายทางเป็นดั่งคำประกาศความสำเร็จ ประกาศชัยชนะในโลกทุนนิยม ทั้งหมดหรือยิ่งกว่านั้น เป็นเสมือนพลุที่จุดขึ้นเรียกร้องความสนใจเหล่าสมาชิกซึ่งกำลังมองหาความสำเร็จได้เสมอ

ปฏิเสธไม่ได้ว่าที่ยกตัวอย่างมา ถือเป็นหัวใจสำคัญที่ดึงดูดสมาชิกธุรกิจแชร์ลูกโซ่ให้ตกเป็นเหยื่อจนกลายเป็นข่าวครั้งแล้วครั้งเล่า

ธุรกิจแชร์ลูกโซ่ซึ่งเป็นธุรกิจผิดกฎหมาย รูปแบบคือทำมาหากินกับการหาสมาชิก แล้วหักหัวคิวกันเป็นรายๆ ไป รูปแบบที่เป็นพิมพ์นิยมคือ หว่านล้อมให้ซื้อสินค้า ซื้อแต้ม ซื้อคะแนนจำนวนมากๆ มีการเรียกเก็บค่าสมัคร ต่ออายุสมาชิก สินค้าของธุรกิจทำนองนี้แทบจะไม่มีความหมาย หรือแทบจะไม่ใช่สิ่งที่สลักสำคัญจริงๆ เป้าหมายหลักคือดึงดูดสมาชิกมาร่วมให้มากที่สุด

กลวิธีการดึงดูดสมาชิกนั้นทำเป็นมืออาชีพ ทั้งหัวหน้าขบวนการ แม่ข่ายสาขาต่างๆ และบรรดาวิทยากรที่มาร่วมวง ต่างเชี่ยวชาญในศิลปะการจูงใจผ่านซึ่งการฝึกฝนอบรมมาอย่างดี  ดังจะสังเกตได้ว่าเมื่อหัวหน้าของขบวนการธุรกิจนี้ถูกจับกุมได้และนำตัวมาแถลงข่าว ล้วนแต่พูดคล่องน้ำไหลไฟดับ โดยที่แทบจะไม่ตอบคำถาม หรือยอมรับในความผิดอะไรเลย

ความโลภของเหยื่อคือขุมกำลังที่นำมาผลักดันธุรกิจนี้ หัวหน้าขบวนการ แม่ข่ายสาขา และบรรดาวิทยากรต่างประสานเสียงกันปลุกใจสมาชิกว่า กำลังชี้ทางสว่างให้ทุกคนเดินไปสู่ความรวยไปด้วยกัน จงเชื่อในบริษัท เชื่อในความร่ำรวย เชื่อในชีวิตในฝัน

สำทับความน่าเชื่อด้วยการบอกว่า นี่คือโอกาสรวย แฟนสวย(หล่อ) ขับรถหรู อยู่บ้านคอนโดราคาแพง ล้วนเป็นคำโฆษณาชวนเชื่อที่ตอกย้ำครั้งแล้วครั้งเล่าให้เหยื่อหลงคล้อยตามอย่างขาดสติ หรือกระทั่งกรณีล่าสุดก็คือ การเข้าร่วมขบวนการคือได้โอกาสไปเที่ยวต่างประเทศในราคาค่าใช้จ่ายที่ไม่มีทางเป็นไปได้ บางคนที่หลงเชื่อ บางคนขนสัมภาระมารอที่สนามบินทั้งๆ ที่ไม่มีกระทั่งพาสปอร์ต

แต่จะทำไงได้ ในเมื่อหัวหน้าขบวนการออกมาพูดเสียงดังยืนยันว่ามีกลุ่มคนที่ได้ไปมาแล้ว หลักฐานก็เห็นๆ อยู่จากไลน์กลุ่มสมาชิกที่ได้ถ่ายเซลฟี่กับสถานที่ต่างๆ ได้เหยียบดินแดนในฝัน

เหล่านี้คือกลยุทธ์ง่ายๆ ที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อขจัดความลังเลในการเข้ามาร่วมขบวนการ คนหัวอ่อนก็ตกเป็นเหยื่อโดยไม่ยั้งคิด บรรดาสมาชิกที่หลงเชื่อนั้น ไม่ได้เอะใจเลยว่าตนเป็นเหยื่อวงจรที่สร้างความร่ำรวยให้กับหัวหน้าสมาชิกและบริวารเป็นหลัก

แม้หัวหน้าขบวนการจะถูกจับกุมดำเนินคดี แต่นั่นก็ไม่ใช่หลักประกันว่าสมาชิกที่พลาดท่าไปแล้วจะได้เงินคืน หลายคนต้องเจ็บจำ จมอยู่ในฝันร้ายไปอีกนานแสนนาน

ทุกครั้งหลังจากเจ้าหน้าที่ทลายบรรดาแก๊งแชร์ลูกโซ่ เราทั้งหลายจะได้ข้อสรุปของรูปแบบการลวงสมาชิกที่ไม่ต่างกันนัก แต่สิ่งที่ปรากฏเป็นข่าวก็เหมือนจะถูกหลงลืมไปจากกระแสสังคมอย่างรวดเร็ว

อีกไม่นานเราก็อาจจะได้เห็นข่าวจับกุมแก๊งใหม่ๆ อีก นอกจากจะน่ากังวลว่ารูปแบบจะพัฒนาต่อไปอย่างไรอีก ก็ยังน่ากังวลเช่นกันว่า เราได้เรียนรู้ ได้บทเรียนอะไรจากสิ่งที่เกิดขึ้นบ้าง